dì yī zhé chōng mò bàn liú yuán wài lǐng jiā tóng shàng, yún sēng qǐ zǎo, dào qǐ zǎo, lǐ bài sān guāng tiān wèi xiǎo.
第一折(沖末扮劉員外領(lǐng)家童上，云)僧起早，道起早，禮拜三光天未曉。
zài chéng duō shǎo fù háo jiā, bù shí míng xīng zhí dào lǎo.
在城多少富豪家，不識明星直到老。
lǎo fū xìng liú, shuāng míng zhòng shí, nǎi luò yáng rén yě.
老夫姓劉，雙名仲實(shí)，乃洛陽(yáng)人也。
wǒ yǒu wàn bǎi guàn jiā yuán guò huó, bié wú ér láng, zhǐ yǒu gè nǚ hái ér, xiǎo zì yuè é, bù céng xǔ pīng tā rén.
我有萬(wàn)百貫家緣過(guò)活，別無(wú)兒郎，止有個(gè)女孩兒，小字月娥，不曾許娉他人。
wǒ rú jīn yào yǔ nǚ hái ér xún yī mén qīn shì, kǒng pà bù dé quán měi, xiǎng yīn yuán shì tiān zhī suǒ dìng.
我如今要與女孩兒尋一門(mén)親事，恐怕不得全美，想姻緣是天之所定。
jīn rì jié qǐ cǎi lóu, zhe méi xiāng lǐng zhe xiǎo jiě, dào cǎi lóu shàng, pāo xiù qiú ér, píng tiān pǐ pèi.
今日結起彩樓，著(zhù)梅香領(lǐng)著(zhù)小姐，到彩樓上，拋繡球兒，憑天匹配。
dàn shì xiù qiú ér luò zài nà gè rén shēn shàng de, bù wèn guān yuán shì shù, jīng shāng kè lǚ, biàn zhāo tā wèi xù, nà xiù qiú ér biàn shì sān méi liù zhèng yì bān zhī lǐ yě.
但是繡球兒落在那個(gè)人身上的，不問(wèn)官員士庶，經(jīng)商客旅，便招他為婿，那繡球兒便是三媒六證一般之禮也。
jiā tóng, nǐ hé méi xiāng shuō, zhe tā tóng xiǎo jiě shàng cǎi lóu, pāo le xiù qiú ér, biàn lái huí wǒ de huà.
家童，你和梅香說(shuō)，著(zhù)他同小姐上彩樓，拋了繡球兒，便來(lái)回我的話(huà)。
xiū yào wù le xǐ shì.
休要誤了喜事。
zé děng ǎn nǚ hái ér chéng jiù le qīn shì, chēng lǎo fū píng shēng zhī yuàn yě.
則等俺女孩兒成就了親事，稱(chēng)老夫平生之愿也。
lǎo fū qiě qù hòu táng zhōng ān pái xià yán xí, yǔ hái ér qìng hè, nǐ jí qù zǎo lái, zhe lǎo fū huān xǐ zán.
老夫且去后堂中安排下筵席，與孩兒慶賀，你疾去早來(lái)，著(zhù)老夫歡喜咱。
xià wài bàn kòu zhǔn tóng lǚ méng zhèng shàng kòu zhǔn yún céng dú qián shū xiào gǔ jīn, chǐ suí liú sú gòng fú chén.
(下)(外扮寇準同呂蒙正上)（寇準云）曾讀前書(shū)笑古今，恥隨流俗共浮沉。
zhōng qī zhí dào fú yuán huà, gǎn wéi xū míng yì piàn xīn.
終期直道扶元化，敢為虛名役片心。
xiǎo shēng xìng kòu míng zhǔn, zì píng zhòng.
小生姓寇名準，字平仲。
zhè xiōng dì xìng lǚ, míng méng zhèng, zì shèng gōng.
這兄弟姓呂，名蒙正，字圣功。
ǎn èr rén tóng táng xué yè, zhuǎn bǐ chāo shū.
俺二人同堂學(xué)業(yè)，轉筆抄書(shū)。
kōng xué chéng mǎn fù wén zhāng, zhēng nài yī pín rú xǐ, zài cǐ luò yáng chéng wài pò wǎ yáo zhōng jū zhǐ.
空學(xué)成滿(mǎn)腹文章，爭奈一貧如洗，在此洛陽(yáng)城外破瓦窯中居止。
ruò lùn ǎn èr rén de wén zhāng qù fù guì rú tóng fān zhǎng, zhēng nài wén qí fú bù zhì.
若論俺二人的文章覷富貴如同翻掌，爭奈文齊福不至。
xiōng dì, wǒ wén zhī zài chéng liú yuán wài jiā jié qǐ cǎi lóu, yào zhāo nǚ xù, zán èr rén zǒu yī zāo qù lái.
兄弟，我聞知在城劉員外家結起彩樓，要招女婿，咱二人走一遭去來(lái)。
děng tā jiā zhāo le liáng xù zhī shí, zán èr rén xiě yī piān qìng hè xīn xù de shī zhāng, tā jiā bì bù xū fù le zán.
等他家招了良婿之時(shí)，咱二人寫(xiě)一篇慶賀新婿的詩(shī)章，他家必不虛負了咱。
dàn dé xiē xiǎo qián chāo, jiù shì zán yī èr rì de pán chán.
但得些小錢(qián)鈔，就是咱一二日的盤(pán)纏。
zán èr rén tóng zǒu yī zāo qù.
咱二人同走一遭去。
lǚ méng zhèng yún gē ge shuō de yǒu lǐ, bù suǒ jiǔ tíng jiǔ zhù, tóng gē ge zǒu yī zāo qù lái.
(呂蒙正云)哥哥說(shuō)的有理，不索久停久住，同哥哥走一遭去來(lái)。
kòu zhǔn yún ǎn tóng qù lái.
(寇準云)俺同去來(lái)。
tóng xià zhēng dàn lǐng méi xiāng shàng, yún qiè shēn xìng liú, xiǎo zì yuè é, cháng nián yī shí bā suì.
(同下)(正旦領(lǐng)梅香上，云)妾身姓劉，小字月娥，長(cháng)年一十八歲。
wèi yīn gāo mén bù dá, dī mén bù jiù, yīn cǐ shàng wèi zēng chéng qí pèi ǒu.
為因高門(mén)不答，低門(mén)不就，因此上未曾成其配偶。
jīn rì fù qīn jié qǐ cǎi lóu, jiào wǒ pāo xiù qiú ér, píng tiān pǐ pèi.
今日父親結起彩樓，教我拋繡球兒，憑天匹配。
méi xiāng, zán shàng de zhè cǎi lóu, nǐ kàn nà guān yuán shì shù, jīng shāng kè lǚ, zuò mǎi zuò mài de, duān dì shì rén chóu wù ráng yě.
梅香，咱上的這彩樓，你看那官員士庶，經(jīng)商客旅，做買(mǎi)做賣(mài)的，端的是人稠物穰也。
méi xiāng yún jiě jie, fù qīn de yán mìng, jiào jiě jie pāo xiù qiú ér, píng tiān pǐ pèi.
(梅香云)姐姐，父親的嚴命，教姐姐拋繡球兒，憑天匹配。
nǐ kě yě xiū chà pāo le xiù qiú ér.
你可也休差拋了繡球兒。
shèng xià de yǔ wǒ zhāo yí gè, kě shì xié dài zán.
剩下的與我招一個(gè)，可是攜帶咱。
zhēng dàn yún wǒ zì yǒu gè zhǔ yì.
(正旦云)我自有個(gè)主意。
èr jìng bàn zuǒ xún yòu duǒ shàng zuǒ xún yún chái yòu bù guì, mǐ yòu bù guì, liǎng gè shǎ sī, qià hǎo yī duì.
(二凈扮左尋右躲上)(左尋云)柴又不貴，米又不貴，兩個(gè)傻廝，恰好一對。
ǎn liǎng gè yí gè shì zuǒ xún, yí gè shì yòu duǒ.
俺兩個(gè)一個(gè)是左尋，一個(gè)是右躲。
dǎ tīng de zhè liú yuán wài jiā nǚ hái ér yào zhāo nǚ xù, jié qǐ cǎi lóu, pāo xiù qiú ér.
打聽(tīng)的這劉員外家女孩兒要招女婿，結起彩樓，拋繡球兒。
zé shuō nà xiǎo jiě shēng de hǎo, píng zhe zán liǎng gè zhè bān biāo zhì, nǐ dìng xiù qiú ér shì wǒ měi.
則說(shuō)那小姐生的好，憑著(zhù)咱兩個(gè)這般標致，擬定繡球兒是我每。
bù bì qū chí, ǎn zǒu yī zāo qù lái.
不避驅馳，俺走一遭去來(lái)。
kòu zhǔn tóng lǚ méng zhèng shàng kòu zhǔn yún xiōng dì yě, lái dào zhè cǎi lóu dǐ xià le, zán kàn nà xiǎo jiě pāo xiù qiú ér zán.
(寇準同呂蒙正上)(寇準云)兄弟也，來(lái)到這彩樓底下了，咱看那小姐拋繡球兒咱。
zhēng dàn yún méi xiāng, nǐ jiāng xiù qiú ér lái zhě.
(正旦云)梅香，你將繡球兒來(lái)者。
méi xiāng yún jiě jie, xiù qiú ér zài cǐ.
(梅香云)姐姐，繡球兒在此。
zhēng dàn yún nǐ kàn wǒ nà fù qīn, kǒng pà chà pèi le yīn yuán, gù jié cǎi lóu, jiào wǒ pāo xiù qiú ér, yǐ zé jiā xù yě ā.
(正旦云)你看我那父親，恐怕差配了姻緣，故結彩樓，教我拋繡球兒，以擇佳婿也呵。
chàng xiān lǚ diǎn jiàng chún zé wǒ zhè hào shèng yé niáng, gù yì jiāo yǎng, rú huā yàng.
(唱)【仙呂】【點(diǎn)絳唇】則我這好勝爺娘，故意嬌養，如花樣。
zhāo pèi xīn láng, juǎn cuì lián zài zhuāng lóu shàng.
招配新郎，卷翠簾在妝樓上。
hùn jiāng lóng píng lán níng wàng, měng rán jiān huí shǒu wèn méi xiāng.
【混江龍】憑欄凝望，猛然間回首問(wèn)梅香。
méi xiāng yún jiě jie, nǐ wèn wǒ xiē shèn me?
(梅香云)姐姐，你問(wèn)我些甚么？
zhēng dàn chàng jiàn èr rén yì guān qí zhěng, ān mǎ fēi cháng.
(正旦唱)見(jiàn)二人衣冠齊整，鞍馬非常。
néng cháng gè shǒu lán qiáo bǎo cù shēng, liào qiáng rú wù táo yuán cōng jùn qiào liú láng.
能償個(gè)守藍橋飽醋生，料強如誤桃源聰俊俏劉郎。
jǐ méi nòng yǎn, lì chǐ líng yá, pān gāo jiē guì, shùn shuǐ tuī chuán, xiǎo zé xiǎo piān hé zán sī qiáng.
擠眉弄眼，俐齒伶牙，攀高接貴，順水推船，小則小偏和咱廝強。
bù chén sú mú yàng, chuān zhe xiē dǎ yǎn mù yī shang.
不塵俗模樣，穿著(zhù)些打眼目衣裳。
jìng zuò zǒu kē, yún zhēn gè yí gè hǎo xiǎo jiě.
(凈做走科，云)真個(gè)一個(gè)好小姐。
nǐ bǎ nà xiù qiú ér pāo yǔ wǒ bà.
你把那繡球兒拋與我罷。
méi xiāng yún jiě jie, nǐ kàn wù nà liǎng gè, chuān de jǐn xiù yī fú, bù qiáng rú nà děng qióng suān è cù de rén yě.
(梅香云)姐姐，你看兀那兩個(gè)，穿的錦繡衣服，不強如那等窮酸餓醋的人也。
zhēng dàn yún méi xiāng, nǐ nà lǐ zhī dào yě.
(正旦云)梅香，你那里知道也。
chàng yóu hú lú xué jiàn gōng shū zhé guì láng, yǒu yī rì kāi xuǎn chǎng, bàn jiān ér shū shě huàn zuò dōu táng.
(唱)【油葫蘆】學(xué)劍攻書(shū)折桂郎，有一日開(kāi)選場(chǎng)，半間兒書(shū)舍換做都堂。
xiǎng hán xìn tōu guā shǒu shēng niǔ zuò le yuán róng jiāng, chuán shuō nà zhù qiáng bǎn fān zuò le tóu tīng xiāng.
想韓信偷瓜手生扭做了元戎將，傳說(shuō)那筑墻板番做了頭廳相。
xiǎng dāng chū wáng dǐng chén, jiāng lǚ wàng, nà dǐng chén jiāng chái dàn zi héng zài jiān tóu shàng, tài gōng bā shí suì yù zhe wén wáng.
想當初王鼎臣，姜呂望，那鼎臣將柴擔子橫在肩頭上，太公八十歲遇著(zhù)文王。
méi xiāng yún jiě jie, děng de dào bā shí suì, kě lǎo le yě.
(梅香云)姐姐，等的到八十歲，可老了也。
zhēng dàn yún méi xiāng, kě bù dào jūn zǐ rén dài shí shǒu fèn yě.
(正旦云)梅香，可不道君子人待時(shí)守分也。
chàng tiān xià lè qǐ bù wén yǒu fú zhī rén bù zài máng, wǒ zhè lǐ cān yě bō xiáng, xīn zì xiǎng.
(唱)【天下樂(lè )】豈不聞?dòng)懈Ｖ瞬辉诿?，我這里參也波詳，心自想。
píng dì yī shēng léi zhèn xiǎng, cháo wèi tián shè láng, mù dēng tiān zǐ táng.
平地一聲雷振響，朝為田舍郎，暮登天子堂。
kě bù dào hán mén shēng jiàng xiàng.
可不道寒門(mén)生將相。
méi xiāng yún jiě jie, hǎo zǎo wǎn le yě ā.
(梅香云)姐姐，好早晚了也呵。
wù de bú shì xiù qiú ér, nǐ yǒu shèn me yán yǔ, zhǔ fù zhè xiù qiú ér zán.
兀的不是繡球兒，你有甚么言語(yǔ)，囑咐這繡球兒咱。
zhēng dàn zuò jiē xiù qiú zài shǒu kē chàng jīn zhǎn ér xiù qiú ér nǐ xún yí gè xīn cí shàn xìng wēn liáng, yǒu zhì qì hǎo wén zhāng, zhè yī shēng shì dōu zài nǐ zhè xiù qiú ér shàng.
(正旦做接繡球在手科)(唱)【金盞兒】繡球兒你尋一個(gè)心慈善性溫良，有志氣好文章，這一生事都在你這繡球兒上。
fū qī xiàng dài, pín hé fù yǒu hé fáng?
夫妻相待，貧和富有何妨？
pín hé fù zú wǒ mìng fú, hǎo gòng dǎi zài nǐ zhēn liàng.
貧和富足我命福，好共歹在你斟量。
xiū dǎ zhe nà wú ēn qíng qīng bó zi, nǐ xún yí gè zhī jìng zhòng huà méi láng.
休打著(zhù)那無(wú)恩情輕薄子，你尋一個(gè)知敬重畫(huà)眉郎。
zhēng dàn zuò pāo xiù qiú kē lǚ méng zhèng yún gē ge, nǐ kàn, nà xiǎo jiě, jiāng xiù qiú ér pāo zài wǒ gēn qián le.
(正旦做拋繡球科)(呂蒙正云)哥哥，你看，那小姐，將繡球兒拋在我跟前了。
kòu zhǔn yún xiōng dì, gǎn zhè xiù qiú ér wù luò zài nǐ huái zhōng.
(寇準云)兄弟，敢這繡球兒誤落在你懷中。
zán qiě zǒu zài yī biān cì hou, kàn yuán wài zěn shēng chù duàn.
咱且走在一邊伺候，看員外怎生處斷。
jìng yún xiù qiú ér yě pāo yǔ le bié rén, wǒ hé nǐ děng xiē shèn me?
(凈云)繡球兒也拋與了別人，我和你等些甚么？
zán liǎng gè yī rén chàng yī jù, qù le bà.
咱兩個(gè)一人唱一句，去了罷。
dà jìng chàng jīn zì jīng xiù qiú ér jīn rì gè dǎ zhe yí gè qióng xiù cái, èr jìng chàng qì de qū qū lèi mǎn sāi, lèi mǎn sāi.
(大凈唱)【金字經(jīng)】繡球兒今日個(gè)打著(zhù)一個(gè)窮秀才，(二凈唱)氣的區區淚滿(mǎn)腮，淚滿(mǎn)腮。
dà jìng chàng yě shì tā yuán fèn gāi, èr jìng chàng xiū xiāng guài.
(大凈唱)也是他緣分該，(二凈唱)休相怪。
dà jìng chàng zán zhuāi zhe wěi bā guī qù lái.
(大凈唱)咱拽著(zhù)尾巴歸去來(lái)。
tóng xià méi xiāng yún jiě jie, pāo le xiù qiú, zán huí fù qīn huà qù lái.
(同下)(梅香云)姐姐，拋了繡球，咱回父親話(huà)去來(lái)。
tóng xià liú yuán wài lǐng zá dāng shàng, yún líng què yán qián zào, xǐ cóng tiān shàng lái.
(同下)(劉員外領(lǐng)雜當上，云)靈鵲檐前噪，喜從天上來(lái)。
zhè méi xiāng hǎo bú huì gàn shì yě, lǐng zhe xiǎo jiě pāo xiù qiú ér, qù le yī rì, rú hé bú jiàn lái huí huà?
這梅香好不會(huì )干事也，領(lǐng)著(zhù)小姐拋繡球兒，去了一日，如何不見(jiàn)來(lái)回話(huà)？
zhēng dàn tóng méi xiāng shàng, jiàn kē méi xiāng yún fù qīn, xiǎo jiě zhāo le nǚ xù yě.
(正旦同梅香上，見(jiàn)科)(梅香云)父親，小姐招了女婿也。
liú yuán wài yún zài nà li?
(劉員外云)在那里？
zhe guò lái.
著(zhù)過(guò)來(lái)。
méi xiāng yún dé xiù qiú de guò lái.
(梅香云)得繡球的過(guò)來(lái)。
kòu zhǔn tóng lǚ méng zhèng jiàn kē guān zhǔn yún xiōng dì, zán zé zài zhè mén shǒu cì hou zhe.
(寇準同呂蒙正見(jiàn)科)(冠準云)兄弟，咱則在這門(mén)首伺候著(zhù)。
wù de bù hū huàn nǐ lī.
兀的不呼喚你哩。
méi xiāng yún wù nà xiù cái, nǐ guò qù bài zhàng rén qù.
(梅香云)兀那秀才，你過(guò)去拜丈人去。
lǚ méng zhèng jiàn liú yuán wài kē liú yuán wài yún tā shì shuí?
(呂蒙正見(jiàn)劉員外科)(劉員外云)他是誰(shuí)？
méi xiāng yún zé tā shì xīn zhāo de nǚ xù lǚ méng zhèng.
(梅香云)則他是新招的女婿呂蒙正。
liú yuán wài yún hái ér yě, fàng zhe guān yuán rén jiā cái zhǔ de ér nán bù zhāo, zhè lǚ méng zhèng zài chéng nán pò wǎ jiào zhōng jū zhǐ, zán yǔ tā xiē qián chāo, dǎ fā huí qù bà.
(劉員外云)孩兒也，放著(zhù)官員人家財主的兒男不招，這呂蒙正在城南破瓦窖中居止，咱與他些錢(qián)鈔，打發(fā)回去罷。
zhēng dàn yún fù qīn chà yǐ.
(正旦云)父親差矣。
yī xiàng shuō xiù qiú ér dǎ zhe de bù guǎn guān yuán shì shù pín fù zhī rén, yǔ tā wèi hūn.
一向說(shuō)繡球兒打著(zhù)的不管官員士庶貧富之人，與他為婚。
jì rán pāo zhe tā le, fù qīn, nín hái ér qíng yuàn gēn jiāng tā qù.
既然拋著(zhù)他了，父親，您孩兒情愿跟將他去。
liú yuán wài yún hái ér, zé pà nǐ shòu bù de kǔ zhēng dàn yún nín hái ér shòu de kǔ, hǎo gòng dǎi wǒ jià tā.
(劉員外云)孩兒，則怕你受不的苦(正旦云)您孩兒受的苦，好共歹我嫁他。
zá dāng yún yuán wài, xiǎo jiě jì yào jià tā, yī zhe tā bà.
(雜當云)員外，小姐既要嫁他，依著(zhù)他罷。
xiǎo jiě, tā nà pò wǎ yáo zhōng, nǐ gǎn zhù bù de me.
小姐，他那破瓦窯中，你敢住不的么。
, zhēng dàn chàng zuì zhōng tiān zhě mò tā shāo dì quán wèi kàng, záo bì jiè tōu guāng, yī rèn jiào wú dǐ shā guō lòu le fàn tāng.
，(正旦唱)【醉中天】者莫他燒地權為炕，鑿壁借偷光，一任教無(wú)底砂鍋漏了飯湯。
zhě mò zú zhàn jiù zhī zhū wǎng, tǔ kàng lú xí cǎo fáng, nà lǐ yǒu xiù wéi luó zhàng?
者莫足站就蜘蛛網(wǎng)，土炕蘆席草房，那里有繡幃羅帳？
liú yuán wài yún nǐ zài sī xiǎng zán.
(劉員外云)你再思想咱。
zhēng dàn chàng nín hái ér xīn shùn chù biàn shì tiān táng.
(正旦唱)您孩兒心順處便是天堂。
liú yuán wài nù, yún xiǎo jiàn rén, wǒ de yán yǔ bù zhōng tīng, nǐ zěn shēng zì jià lǚ méng zhèng.
(劉員外怒，云)小賤人，我的言語(yǔ)不中聽(tīng)，你怎生自嫁呂蒙正。
méi xiāng, jiāng tā de yī fú tóu miàn dōu yǔ wǒ qǔ xià lái, yě wú nà lián fáng duàn sòng.
梅香，將他的衣服頭面．都與我取下來(lái)，也無(wú)那奩房斷送。
tā shòu bù guò kǔ ā, tā bì rán lái jiā yě.
他受不過(guò)苦呵，他必然來(lái)家也。
zé jīn rì lí le wǒ de mén zhě, zhe tā qù.
則今日離了我的門(mén)者，著(zhù)他去。
lǚ méng zhèng yún zán liǎng kǒu ér cí bié le fù qīn qù lái.
(呂蒙正云)咱兩口兒辭別了父親去來(lái)。
zá dāng yún dǎo hǎo le nǐ yě.
(雜當云)倒好了你也。
chū mén jiàn kòu zhǔn kē yún nín xiōng dì lái le yě.
(出門(mén)見(jiàn)寇準科云)您兄弟來(lái)了也。
kòu zhǔn yún rú hé?
(寇準云)如何？
nǐ jiàn yuán wài, shuō shèn me lái?
你見(jiàn)員外，說(shuō)甚么來(lái)？
lǚ méng zhèng yún tā xián xiǎo shēng shēn pín wú yǐ, yòu wú lián fáng duàn sòng, jiāng xiǎo jiě de yī fú tóu miàn jìn shù liú xià.
(呂蒙正云)他嫌小生身貧無(wú)倚，又無(wú)奩房斷送，將小姐的衣服頭面盡數留下。
gǎn jiāng ǎn liǎng kǒu ér chū lái le.
趕將俺兩口兒出來(lái)了。
kòu zhǔn yún zhè bān ā, xiǎo jiě yǎn lǐ yǒu zhēn zhū, nǐ ruò dé guān ā, xiǎo jiě biàn shì fū rén xiàn jūn.
(寇準云)這般呵，小姐眼里有珍珠，你若得官呵，小姐便是夫人縣君。
nín liǎng kǒu ér xiān huí qù, wǒ biàn lái yě.
您兩口兒先回去，我便來(lái)也。
lǚ méng zhèng yún xiǎo jiě, zé pà nǐ shòu bù de kǔ chǔ me.
(呂蒙正云)小姐，則怕你受不的苦楚么。
zhēng dàn yún wǒ shòu de kǔ, shòu de kǔ.
(正旦云)我受的苦，受的苦。
chàng wěi shēng dào wǎn lái yuè shè dì pò yáo míng, fēng guā de pú lián xiǎng, biàn shì ǎn huā zhú dòng fáng.
(唱)【尾聲】到晚來(lái)月射的破窯明，風(fēng)刮的蒲簾響，便是俺花燭洞房。
shí pī pī jiā sī cái wù guǎng, xū piāo piāo luó jǐn qiān xiāng.
實(shí)丕丕家私財物廣，虛飄飄羅錦千箱。
shǒu zhe cái láng, gōng jiǎn wēn liáng, qiáo cuì le líng huā jìng lǐ zhuāng.
守著(zhù)才郎，恭儉溫良，憔悴了菱花鏡里妝。
wǒ yě bù liàn yuān qīn xiàng chuáng, xiù wéi luó zhàng, zé zhù nà pò yáo fēng yuè shè lòu xīng táng.
我也不戀鴛衾象床，繡幃羅帳，則住那破窯風(fēng)月射漏星堂。
tóng xià kòu zhǔn yún zhè jiā wéi fù bù rén, báo sú zhī qíng.
(同下)(寇準云)這家為富不仁，薄俗之情。
wǒ ruò bù guò qù, jiāng wǒ shì shèn me rén kàn chéng.
我若不過(guò)去，將我似甚么人看成。
kòu zhǔn jiàn liú yuán wài kē liú yuán wài yún xià cì hái ér měi, zhè jiào huà de chéng ǎn zhè lǐ zěn de?
(寇準見(jiàn)劉員外科)(劉員外云)下次孩兒每，這叫化的承俺這里怎的？
zá dāng yún zhī tā yòu lái zěn de!
(雜當云)知他又來(lái)怎的！
kòu zhǔn yún shuí shì jiào huà de?
(寇準云)誰(shuí)是叫化的？
wǒ shì nǐ xīn zhāo de nǚ xù lǚ méng zhèng zhī xiōng zhǎng, kòu píng zhòng shì yě.
我是你新招的女婿呂蒙正之兄長(cháng)，寇平仲是也。
wǒ shì nǐ qìng jia bó bo lī.
我是你親家伯伯哩。
liú yuán wài yún wǒ yǒu zhè děng qìng jia bó bo, chóu shèn me guò huó?
(劉員外云)我有這等親家伯伯，愁甚么過(guò)活？
zá dāng yún shèn me qìng jia bó bo!
(雜當云)甚么親家伯伯！
nǐ yě zé shì gè qióng xiù cái, kòu zhǔn yún jīn rì yǐ dé liáng xù, nǎi tiān chǎng zhī xǐ shì yě.
你也則是個(gè)窮秀才，(寇準云)今日以得良婿，乃天廠(chǎng)之喜事也。
hé nù zhī yǒu?
何怒之有？
liú yuán wài yún nǐ kàn nà qióng zuǐ è shé tou, yī bì qù.
(劉員外云)你看那窮嘴餓舌頭，一壁去。
kòu zhǔn yún shì hé yán yǔ!
(寇準云)是何言語(yǔ)！
kēng kēng xiǎo rén zāi.
硁硁小人哉。
ěr yǐ pín fù ér qì gǔ ròu, xù jià ér lùn cái lǐ, nǎi yí lǔ zhī dào yě.
爾以貧富而棄骨肉，婿嫁而論財禮，乃夷虜之道也。
gǔ zhě nán nǚ zhī sú, gè zé dé yān, bù yǐ qí cái wèi lǐ.
古者男女之俗，各擇德焉，不以其財為禮。
wǒ bèi jīn rì zhī pín, qǐ zhī tā rì bù fù?
我輩今日之貧，豈知他日不富？
ěr děng jīn rì zhī fù, ān zhī tā rì bù pín hū?
爾等今日之富，安知他日不貧乎？
gǔ yǔ yǒu yún: jiàn pín xiū xiào fù xiū kuā, shuí shì cháng pín jiǔ fù jiā?
古語(yǔ)有云:見(jiàn)貧休笑富休夸，誰(shuí)是常貧久富家？
qiū dào zì rán shān yǒu sè, chūn lái nà gè shù wú huā?
秋到自然山有色，春來(lái)那個(gè)樹(shù)無(wú)花？
āi, wǒ shì nǐ qìng jia bó bo lī.
哎，我是你親家伯伯哩。
zuò chū mén kē shī yuē zhuàng mào táng táng shì běi chén, miàn rú míng jìng sè rú yín.
(做出門(mén)科)(詩(shī)曰)狀貌堂堂似北辰，面如明鏡色如銀。
kě lián cǐ děng wú qíng wù, zé shí yī shān bù shí rén.
可憐此等無(wú)情物，則識衣衫不識人。
zì cǐ qù hòu, nán kě fù yán, wǒ zài guò qù.
自此去后，難可復言，我再過(guò)去。
yòu jiàn liú yuán wài kē, yún āi, wǒ shì nǐ qìng jia bó bo lī.
(又見(jiàn)劉員外科，云)哎，我是你親家伯伯哩。
liú yuán wài yún zhè sī yòu lái le.
(劉員外云)這廝又來(lái)了。
zhè sī qióng suān è cù, wǒ bù tīng tā.
這廝窮酸餓醋，我不聽(tīng)他。
kòu zhǔn yún wǒ bèi nǎi bái yī qīng xiàng, shí jiān bù yù, ǎn qiě lè dào gān pín, hé yán zé qí pín jiàn!
(寇準云)我輩乃白衣卿相，時(shí)間不遇，俺且樂(lè )道甘貧，何言責其貧賤！
shèng rén yún: fù yǔ guì, shì rén zhī suǒ yù yě.
圣人云：富與貴，是人之所欲也。
bù yǐ qí dào dé zhī, bù chǔ yě.
不以其道得之，不處也。
pín yǔ jiàn, shì rén zhī suǒ è yě
貧與賤，是人之所惡也；
bù yǐ qí dào dé zhī, bù qù yě.
不以其道得之，不去也。
biàn shì nà shí zhōng wěn yù bàng hán zhū, wǔ sè guāng míng shè dà xū.
便似那石中穩玉蚌含珠，五色光明射大虛。
rén huái cái yì zhōng xū guì, fù yǒu wén zhāng zhì yǒu yú.
人懷才義終須貴，腹有文章志有余。
jūn zǐ shǒu pín pàn wèi suì, nán ér bù yù qì cháng xū.
君子守貧盼未遂，男兒不遇氣長(cháng)吁。
yǒu zhāo dàn dé fēng léi xùn, fāng biǎo rén jiān zhēn zhàng fū.
有朝但得風(fēng)雷迅，方表人間真丈夫。
āi, wǒ shì nǐ qìng jia bó bo.
哎，我是你親家伯伯。
chū mén kē shī jiù dé shòu pín shí qiě shòu pín, xiū jiāng yán sè gào tā rén.
(出門(mén)科)(詩(shī)舊)得受貧時(shí)且受貧，休將顏色告他人。
wú tóng yè luò gēn xū zài, liú zhe zhī shāo zài děng chūn.
梧桐葉落根須在，留著(zhù)枝梢再等春。
wǒ dài bù guò qù, qì pò wǒ dù pí, wǒ zài guò qù.
我待不過(guò)去，氣破我肚皮，我再過(guò)去。
zài jiàn kē, yún āi, wǒ shì nǐ qìng jia bó bo.
(再見(jiàn)科，云)哎，我是你親家伯伯。
zá dāng yún nǐ zěn me yòu wèi liǎo?
(雜當云)你怎么又未了？
liú yuán wài yún zhè sī yòu wèi liǎo.
(劉員外云)這廝又未了。
zǒu jiāng lái xù xù guā guā de, wǒ bù tīng tā qióng yán è yǔ de.
走將來(lái)絮絮聒聒的，我不聽(tīng)他窮言餓語(yǔ)的。
kòu zhǔn yún gōng zhī fù bù kě jǐn yòng, wǒ zhī pín bù kě jǐn qī.
(寇準云)公之富不可盡用，我之貧不可盡欺。
fēi shì wǒ yòng yán fēn pī, miǎo shì ǎn xián zāi jiāo kè.
非是我用言分劈，藐視俺賢哉嬌客。
wǒ běn shì shòu jī yán yī jiè hán rú, yǐn fēng xuě bā yuán zǎi xiàng.
我本是受齏鹽一介寒儒，隱風(fēng)雪八員宰相。
yǒu yī rì bù qīng xiāo zhé guì chán gōng, kuà qīng luán diào áo běi hǎi
有一日步青霄折桂蟾宮，跨青鸞釣鰲北海；
wò zhòng yīn tiān xià míng zhī, shí liè dǐng jiā mén jǐn gǎi
臥重裀天下名知，食列鼎家門(mén)盡改；
niǎo yín biān mǎn mǎ chūn fēng, héng niú dài yī jīn xiāng ǎi
裊吟鞭滿(mǎn)馬春風(fēng)，橫牛帶衣襟香靄；
yún fēi bān sǎn gài gāo zhāng, yàn líng bān gōng rén qí bǎi
云飛般傘蓋高張，雁翎般公人齊擺；
huáng gé zhōng gōng xiǎn shí nián, qīng shǐ nèi míng biāo wàn zài.
皇閣中功顯十年，青史內名標萬(wàn)載。
nà qí jiān fù guì róng huá, zá dāng yún gǎn yòu shì qìng jia bó bo.
那其間富貴榮華，(雜當云)敢又是親家伯伯。
kòu zhǔn dǎ bèi tuī kē, yún zhè sī cái le wǒ de.
(寇準打背推科，云)這廝才了我的。
shī yuē nǐ fù ǎn pín wèi dìng, yī zhāo zhuǎn guò shí yùn, tā nián jīn bǎng biāo míng, wǒ zhe nǐ rèn de kòu zhǔn méng zhèng.
(詩(shī)曰)你富俺貧未定，一朝轉過(guò)時(shí)運，他年金榜標名，我著(zhù)你認的寇準蒙正。
xià.
(下)。
liú yuán wài yún nà qióng sī qù le me?
(劉員外云)那窮廝去了么？
zá dāng yún qù le yě.
(雜當云)去了也。
liú yuán wài yún wú shén shì, hòu táng, zhōng yǐn jiǔ qù lái.
(劉員外云)無(wú)甚事，后堂，中飲酒去來(lái)。
zì hèn wǒ hú wéi hú zuò, pāo xiù qiú zhāo xù pìn fù.
自恨我胡為胡做，拋繡球招婿聘婦。
kě kě de dǎ zhe gè pín zi, jìn bù de tā qióng suān è cù.
可可的打著(zhù)個(gè)貧子，禁不的他窮酸餓醋。
xià dì èr zhé zhǎng lǎo yǐn xíng zhě shàng zhǎng lǎo yún míng xīn bù bǎ yōu huā niǎn, jiàn xìng hé xū bèi yè chuán.
(下)第二折(長(cháng)老引行者上)(長(cháng)老云)明心不把優(yōu)花捻，見(jiàn)性何須貝葉傳。
rì chū bīng xiāo yuán shì shuǐ, huí guāng yuè luò bù lí tiān.
日出冰消原是水，回光月落不離天。
pín sēng shì zhè bái mǎ sì zhōng cháng lǎo.
貧僧是這白馬寺中長(cháng)老。
wèi pín sēng jī gōng lèi xíng, lèi jié xiū lái, dé wù dà chéng sān mèi, zhù chí zài cǐ sì, cháo cān mù lǐ.
為貧僧積功累行，累劫修來(lái)，得悟大乘三昧，住持在此寺，朝參暮禮。
jīn rì shàng táng zuò bà hǎo shì, zài cǐ xián zuò.
今日上堂做罷好事，在此閑坐。
xíng zhě, shān mén qián qù zhě, kàn yǒu shèn me rén lái.
行者，山門(mén)前覷者，看有甚么人來(lái)。
xíng zhě yún lǐ huì de.
(行者云)理會(huì )的。
liú yuán wài shàng, yún ruò wú xián shì nǎo xīn tóu, biàn shì rén jiān hǎo shí jié.
(劉員外上，云)若無(wú)閑事惱心頭，便是人間好時(shí)節。
lǎo fū liú yuán wài shì yě.
老夫劉員外是也。
zì cóng wǒ nà nǚ hái ér jià le lǚ méng zhèng, nà sī měi rì cháng jiē shì shàng shuò bǐ wéi shēng, yòu zài bái mǎ sì zhōng, měi rì gǎn zhāi, zhe lǎo fū xīn shàng hǎo shēng bù zì zài.
自從我那女孩兒嫁了呂蒙正，那廝每日長(cháng)街市上搠筆為生，又在白馬寺中，每日趕齋，著(zhù)老夫心上好生不自在。
jīn rì wú shén shì, qù sì zhōng duì zhǎng lǎo shuō yī shēng qù.
今日無(wú)甚事，去寺中對長(cháng)老說(shuō)一聲去。
lái dào fāng zhàng yě, xíng zhě bào fù qù, dào yǒu liú yuán wài tè lái xiāng fǎng.
來(lái)到方丈也，行者報復去，道有劉員外特來(lái)相訪(fǎng)。
xíng zhě yún lǐ huì de.
(行者云)理會(huì )的。
bào kē, yún bào de shī fù dé zhī, yǒu yuán wài lái le yě.
(報科，云)報的師父得知，有員外來(lái)了也。
zhǎng lǎo yún dào yǒu qǐng.
(長(cháng)老云)道有請。
xíng zhě yún yǒu qǐng.
(行者云)有請。
zuò jiàn kē zhǎng lǎo yún yuán wài, cǐ yī lái yǒu hé shì?
(做見(jiàn)科)(長(cháng)老云)員外，此一來(lái)有何事？
liú yuán wài yún shī fù, lǎo fū wú shì yě bù lái.
(劉員外云)師父，老夫無(wú)事也不來(lái)。
yǒu wǒ de nǚ xù lǚ méng zhèng, tā měi rì lái nǐ zhè sì zhōng gǎn zhāi.
有我的女婿呂蒙正，他每日來(lái)你這寺中趕齋。
tā kōng yǒu mǎn fù wén zhāng, bù kěn jìn qǔ gōng míng, tā tīng de zhè zhōng shēng xiǎng biàn lái gǎn zhāi.
他空有滿(mǎn)腹文章，不肯進(jìn)取功名，他聽(tīng)的這鐘聲響便來(lái)趕齋。
zhǎng lǎo, lǎo fū suǒ fán, jīn hòu xiān chī le zhāi fàn, hòu shēng zhōng.
長(cháng)老，老夫所煩，今后先吃了齋飯，后聲鐘。
tā gǎn bù shàng zhāi ā, tā zì rán fā zhì yě ā, tā bì rán qù xún tā de dào lù qù yě.
他趕不上齋呵，他自然發(fā)志也呵，他必然去尋他的道路去也。
zhǎng lǎo yún wǒ zhī dào le yě.
(長(cháng)老云)我知道了也。
cǐ shì yì wèi, yuán wài, nǐ zì qǐng huí qù yě.
此事易為，員外，你自請回去也。
liú yuán wài yún shī fù shù zuì, wǒ huí sī zhái zhōng qù yě.
(劉員外云)師父恕罪，我回私宅中去也。
zì jīn fàn hòu shēng zhōng xiǎng, kōng dào zhāi táng yàng yàng guī.
自今飯后聲鐘響，空到齋堂怏怏歸。
fèn zhì shàng cháo qù yìng jǔ, nèn shí fāng jiàn jǐn yī huí.
奮志上朝去應舉，恁時(shí)方見(jiàn)錦衣回。
xià zhǎng lǎo yún xiǎo hé shàng, měi rì dōu chī le zhāi shí, kě yǔ wǒ shēng zhōng.
(下)(長(cháng)老云)小和尚，每日都吃了齋時(shí)，可與我聲鐘。
děng nà lǚ méng zhèng ruò lái shí ā, wǒ zì yǒu gè zhǔ yì.
等那呂蒙正若來(lái)時(shí)呵，我自有個(gè)主意。
lǚ méng zhèng shàng, yún xiǎo shēng lǚ méng zhèng.
(呂蒙正上，云)小生呂蒙正。
měi rì cháng jiē shì shàng, shuò bǐ wéi shēng.
每日長(cháng)街市上，搠筆為生。
shí yù dōng tiān, xià zhe rú cǐ bān dà xuě.
時(shí)遇冬天，下著(zhù)如此般大雪。
sì lǐ zhōng xiǎng yě, wǒ qù sì zhōng gǎn zhāi qù, dé de yī fēn zhāi fàn, yǔ wǒ hún jiā shí yòng.
寺里鐘響也，我去寺中趕齋去，得的一分齋飯，與我渾家食用。
lái dào yě.
來(lái)到也。
jiàn zhǎng lǎo kē, yún shī fù, jiāng zhāi fàn lái wǒ shí yòng.
(見(jiàn)長(cháng)老科，云)師父，將齋飯來(lái)我食用。
zhǎng lǎo yún: wú le zhāi yě.
(長(cháng)老云)：無(wú)了齋也。
lǚ méng zhèng, nǐ lái, wǒ hé nǐ shuō, ǎn cháng zhù jiā jì jiào lái, mǎn táng sēng bù yàn, yí gè sú rén duō.
呂蒙正，你來(lái)，我和你說(shuō)，俺常住家計較來(lái)，滿(mǎn)堂僧不厭，一個(gè)俗人多。
nǐ yī rì chī wǒ yī fēn zhāi fàn, yī nián chī zhe duō shǎo?
你一日吃我一分齋飯，一年吃著(zhù)多少？
wǎng rì xiān zhuàng zhōng hòu chī zhāi, yīn wèi duō le zhāi liáng, xiān chī le zhāi hòu zhuàng zhōng, huàn zuò zhāi hòu zhōng.
往日先撞鐘后吃齋，因為多了齋糧，先吃了齋后撞鐘，喚做齋后鐘。
nǐ wèi kǒng zǐ mén tú, nǐ yǒu mǎn fù wén zhāng, nǐ ruò yīng guò jǔ ā, dé yī guān bàn zhí, bù qiáng sì zài sì zhōng gǎn zhāi?
你為孔子門(mén)徒，你有滿(mǎn)腹文章，你若應過(guò)舉呵，得一官半職，不強似在寺中趕齋？
jì wèi nán zǐ hàn, bù shí miàn pí xiū.
既為男子漢，不識面皮羞。
huí qù.
回去。
lǚ méng zhèng yún wǒ chū de zhè mén lái, wǒ wèi nán zǐ dà zhàng fū, shòu rú cǐ xiū rǔ.
(呂蒙正云)我出的這門(mén)來(lái)，我為男子大丈夫，受如此羞辱。
wèi wǒ yí gè, zhāi hòu shēng zhōng, wǒ zěn shēng huí jiā jiàn wǒ hún jiā de miàn, zhè hé shàng wú lǐ, wǒ wǎ guàn zhōng qǔ chū zhè bǐ lái, wǒ zài zhè bì zi shàng xiě sì jù shī, mà zhè hé shàng.
為我一個(gè)，齋后聲鐘，我怎生回家見(jiàn)我渾家的面，這和尚無(wú)禮，我瓦罐中取出這筆來(lái)，我在這壁子上寫(xiě)四句詩(shī)，罵這和尚。
xiě shī kē, yún nán ér wèi yù qì chōng chōng, ào nǎo shé lí zhāi hòu zhōng ya.
(寫(xiě)詩(shī)科，云)男兒未遇氣沖沖，懊惱阇黎齋后鐘呀。
hòu yùn bù lái, qiě bà.
后韻不來(lái)，且罷。
zhāi yě gǎn bù de, āi, qiě huí wǒ nà pò yáo zhōng qù yě.
齋也趕不的，哎，且回我那破窯中去也。
xià zhǎng lǎo yún lǚ méng zhèng qù le yě.
(下)(長(cháng)老云)呂蒙正去了也。
wǒ chū de zhè shān mén lái, shì qù de yuǎn le yě.
我出的這山門(mén)來(lái)，是去的遠了也。
zhè sī xīn lǐ gǎn guài pín sēng yě.
這廝心里敢怪貧僧也。
zuò kàn shī kē ya, tā zài wǒ sān mén xià xiě xià liǎng jù shī: nán ér wèi yù qì chōng chōng, ào nǎo shé lí zhāi hòu zhōng.
(做看詩(shī)科)呀，他在我三門(mén)下寫(xiě)下兩句詩(shī)：男兒未遇氣沖沖，懊惱阇黎齋后鐘。
xiǎo hé shàng měi, xiū zhe sǔn huài le tā zhè liǎng jù shī.
小和尚每，休著(zhù)損壞了他這兩句詩(shī)。
cǐ rén dà zhì bù xiǎo, yì rì bì yǒu zhēng róng zhī rì.
此人大志不小，異日必有崢嶸之日。
wú shén shì, huí fāng zhàng zhōng qù.
無(wú)甚事，回方丈中去。
liǎng láng wú shì sēng guī yuàn, zài xù cán dēng niàn jiù jīng.
兩廊無(wú)事僧歸院，再續殘燈念舊經(jīng)。
xià zhēng dàn shàng, yún zì cóng jià de lǚ méng zhèng, zài zhè pò yáo zhōng, tā měi rì zài zhè bái mǎ sì zhōng gǎn zhāi, kě zěn shēng zhè zǎo wǎn xià jiàn huí lái yě.
(下)(正旦上，云)自從嫁的呂蒙正，在這破窯中，他每日在這白馬寺中趕齋，可怎生這早晚下見(jiàn)回來(lái)也。
chàng zhèng gōng duān zhèng hǎo fū fù qǔ jīn shēng, yuán fèn guān qián shì.
(唱)【正宮】【端正好】夫婦取今生，緣分關(guān)前世。
qióng hé fù shì wǒ qún dài tóu yī shí.
窮和富是我裙帶頭衣食。
lián ér jiē qǐ zhài mén yǐ, zhuān děng ǎn tóu zhāi xù.
簾兒揭起柴門(mén)倚，專(zhuān)等俺投齋婿。
gǔn xiù qiú tīng de zhōng shēng xiǎng bào xìn xī, zhè zhāi shí yǒu cì dì.
【滾繡球】聽(tīng)的鐘聲響報信息，這齋食有次第。
ǎn zhī tā de qíng yì, tā dài ǎn zhe shén huí xí.
俺知他的情意，他待俺著(zhù)甚回席。
suī rán shì shí xià pín, yǒu zhāo fā fèn rì, nà qí jiān bào dá ēn dé.
雖然是時(shí)下貧，有朝發(fā)憤日，那其間報答恩德。
zhè qí jiān bú jiàn huí guī, zuò xià wǎn rè gēng tāng děng dài xián tài lěng.
這其間不見(jiàn)回歸，做下碗熱羹湯等待賢太冷。
chuāi zhe gè dòng suān xiàn, wèi tián hái zhuō fù de jī, yǒu shèn xī qí.
揣著(zhù)個(gè)凍酸餡，未填還拙婦的饑，有甚希奇。
zhēng dàn yún xiù cái zhè zǎo wǎn gǎn dài lái yě.
(正旦云)秀才這早晚敢待來(lái)也。
liú yuán wài tóng bo ér shàng, yún lǎo fū liú yuán wài, wǒ de nǚ hái ér jià le lǚ méng zhèng.
(劉員外同卜兒上，云)老夫劉員外，我的女孩兒嫁了呂蒙正。
xiǎng wǒ nǚ hái ér fù lǐ shēng, fù lǐ cháng, tā jǐ céng shòu zhè děng qióng lái?
想我女孩兒富里生，富里長(cháng)，他幾曾受這等窮來(lái)？
pó pó, bo ér yún lǎo de, wéi shèn de?
婆婆，(卜兒云)老的，為甚的？
liú yuán wài yún zán liǎng kǒu ér kàn hái ér qù lái.
(劉員外云)咱兩口兒看孩兒去來(lái)。
jiāng zhe yī fēn xiāng měi chá fàn, yǔ hái ér chī, jiāng zhe yī tào yī fú, yǔ hái ér chuān.
將著(zhù)一分香美茶飯，與孩兒吃，將著(zhù)一套衣服，與孩兒穿。
lái dào yě, yuè é, kāi mén lái.
來(lái)到也，月娥，開(kāi)門(mén)來(lái)。
bo ér jiào mén kē, yún hái ér zài jiā me?
(卜兒叫門(mén)科，云)孩兒在家么？
zhēng dàn yún shì shuí huàn mén lī?
(正旦云)是誰(shuí)喚門(mén)哩？
wǒ kāi kāi zhè mén.
我開(kāi)開(kāi)這門(mén)。
zhēng dàn jiàn bo ér kē, yún yuán lái shì fù qīn mǔ qīn.
(正旦見(jiàn)卜兒科，云)原來(lái)是父親母親。
chàng tǎng xiù cái jīn rì gè líng juān ér ā ā de bào xǐ, shén fēng ér chuī lái dào ǎn zhè lǐ?
(唱)【倘秀才】今日個(gè)靈鵑兒吖吖的報喜，甚風(fēng)兒吹來(lái)到俺這里？
dàn fàn huáng jī chī shèn de?
淡飯黃齏吃甚的？
liú yuán wài yún nà qióng sī nà lǐ qù le?
(劉員外云)那窮廝那里去了？
zhēng dàn chàng xuán jiǔ chù yǎo le yī wǎn rè shuǐ, chāo zhǐ chù tǎo le bǎ shí huī, jiào xué chù xún le guǎn jiù bǐ.
(正旦唱)旋酒處舀了一碗熱水，抄紙處討了把石灰，教學(xué)處尋了管舊筆。
liú yuán wài yún wǒ dào shì zuò shèn me mǎi mài, yuán lái shì pái mén ér shuò bǐ wéi shēng.
(劉員外云)我道是做甚么買(mǎi)賣(mài)，原來(lái)是排門(mén)兒搠筆為生。
hái ér, nǐ yǎn lǐ yě shí rén, jià le zhè me yí gè jiào huà tóu.
孩兒，你眼里也識人，嫁了這么一個(gè)叫化頭。
hái ér, gēn wǒ jiā qù lái, wù de nǐ mǔ qīn jiāng zhuó yī fú, nǐ biàn chuān
孩兒，跟我家去來(lái)，兀的你母親將著(zhù)衣服，你便穿；
tì xià jiù de, yǔ nà qióng sī chuān.
替下舊的，與那窮廝穿。
wǒ jiāng zhè chá fàn, nǐ biàn xiān chī le hǎo de
我將這茶飯，你便先吃了好的；
shèng xià de yǔ nà qióng sī chī.
剩下的與那窮廝吃。
zhēng dàn yún fù qīn, nǐ shuō de chà le yě.
(正旦云)父親，你說(shuō)的差了也。
chàng tǎng xiù cái nǐ zhe wǒ chuān xīn de tā chuān jiù de, wǒ chī hǎo de tā chī dǎi de?
(唱)【倘秀才】你著(zhù)我穿新的他穿舊的，我吃好的他吃歹的？
cháng yán dào fū qī shì fú qí.
常言道夫妻是福齊。
ǎn liǎng kǒu ér guò rì yuè, zhe tā dú zì luò pián yí, zěn kěn jiào shī le ǎn fū qī qíng dào lǐ.
俺兩口兒過(guò)日月，著(zhù)他獨自落便宜，怎肯教失了俺夫妻情道理。
liú yuán wài yún nǚ hái ér yě, nǐ liàn zhe zhè gè qióng xiù cái, yǒu shèn me hǎo chù?
(劉員外云)女孩兒也，你戀著(zhù)這個(gè)窮秀才，有甚么好處？
sān qiān nián bù néng gòu fā jī.
三千年不能夠發(fā)跡。
hái ér, nǐ jiā qù lái.
孩兒，你家去來(lái)。
dàn ér yún wǒ bù wèn le ǎn xiù cái, wǒ bù gǎn qù.
(旦兒云)我不問(wèn)了俺秀才，我不敢去。
liú yuán wài yún nǐ zhēn gè bù qù?
(劉員外云)你真個(gè)不去？
fù qīn de yán yǔ, dào bù zhōng tīng, nǐ zé xiàng zhe nà qióng xiù cái.
父親的言語(yǔ)，倒不中聽(tīng)，你則向著(zhù)那窮秀才。
wǒ jiāng zhè pò shā guō dǎ suì le, bǎ zhè liǎng gè wǎn yě dǎ le, bǎ zhè shi jīn juē zhé le.
我將這破砂鍋打碎了，把這兩個(gè)碗也打了，把這匙筋撧折了。
hái ér yě, nǐ zhì sǐ yě xiū shàng wǒ mén lái, wǒ yě wú nǐ zhè děng nǚ hái ér.
孩兒也，你至死也休上我門(mén)來(lái)，我也無(wú)你這等女孩兒。
pó pó, jiāng nà yī fú chá fàn xiǎo de měi jiāng zhe, zá jiā qù lái.
婆婆，將那衣服茶飯小的每將著(zhù)，咱家去來(lái)。
xià zhēng dàn kū kē, yún fù qīn yě, nǐ hǎo hěn yě.
(下)(正旦哭科，云)父親也，你好狠也。
lǚ méng zhèng shàng, yún xiǎo shēng lǚ méng zhèng shì yě.
(呂蒙正上，云)小生呂蒙正是也。
gǎn bù de zhāi, tiān sè wǎn jiāng lái yě, hái wǒ nà pò wǎ yáo zhōng qù.
趕不的齋，天色晚將來(lái)也，還我那破瓦窯中去。
jiàn zhēng dàn kē dà sǎo, yǒu shèn me rén dào ǎn jiā lǐ lái?
(見(jiàn)正旦科)大嫂，有甚么人到俺家里來(lái)？
wǒ yī jiǎo de bù zài jiā, bǎ wǒ tóng dòu ér jiā yuán, dōu pò bài le yě.
我一腳的不在家，把我銅斗兒家緣，都破敗了也。
zhēng dàn chàng tǎng xiù cái juē zhé de shi ā rú dāi shì chī, shuāi suì wǎn cháng xū tàn xī.
(正旦唱)【倘秀才】撧折的匙呵如呆似癡，摔碎碗長(cháng)吁嘆息。
lǚ méng zhèng yún duān dì shì shuí dǎ le lái?
(呂蒙正云)端的是誰(shuí)打了來(lái)？
zhēng dàn chàng dǎ pò shā guō wèn dào dǐ.
(正旦唱)打破砂鍋璺到底。
ǎn niáng jiāng zhe yī fēn chōng jī fàn, ǎn fù bào zhe yī tào yù hán yī, tā liǎng kǒu ér dōu lái dào zhè lǐ.
俺娘將著(zhù)一分充饑飯，俺父抱著(zhù)一套御寒衣，他兩口兒都來(lái)到這里。
lǚ méng zhèng yún yuán lái shì ǎn yuè fù yuè mǔ lái.
(呂蒙正云)原來(lái)是俺岳父岳母來(lái)。
tā lǎo liǎng kǒu r qù le, kě zěn shēng zhè zǎo wǎn bú jiàn gē ge lái?
他老兩口兒去了，可怎生這早晚不見(jiàn)哥哥來(lái)？
kòu zhǔn shàng, yún xiǎo shēng kòu píng zhòng shì yě.
(寇準上，云)小生寇平仲是也。
zhè jǐ rì bù céng kàn xiōng dì qù, lái dào zhè pò wǎ yáo mén shǒu, xiōng dì zài jiā me?
這幾日不曾看兄弟去，來(lái)到這破瓦窯門(mén)首，兄弟在家么？
lǚ méng zhèng yún ya, gē ge lái le.
(呂蒙正云)呀，哥哥來(lái)了。
kòu zhǔn yún xiōng dì, nǐ liǎng kǒu ér gǎn xiāng zhēng lái?
(寇準云)兄弟，你兩口兒敢相爭來(lái)？
lǚ méng zhèng yún ǎn liǎng kǒu ér bù céng xiāng zhēng.
(呂蒙正云)俺兩口兒不曾相爭。
yǒu wǒ zhàng rén zhàng mǔ lái dào zhè lǐ, yào tā nǚ hái ér jiā qù, tā bù kěn qù yě, jiāng wǒ jiā huó dōu dǎ suì le.
有我丈人丈母來(lái)到這里，要他女孩兒家去，他不肯去也，將我家活都打碎了。
guān zhǔn yún yuán lái shì zhè děng, lǎo yuán wài wú lǐ yě.
(冠準云)原來(lái)是這等，老員外無(wú)禮也。
zhè jiā sī yě yǒu wǒ de yī bàn ér, nǐ zěn shēng dǎ huài le wǒ jiā huó.
這家私也有我的一半兒，你怎生打壞了我家活。
xiōng dì, nǐ xiū fán nǎo, wǒ qià cái jiē shì shàng yù zhe yí gè gù jiāo de guān rén, tā jiàn wǒ pín qióng, jī fā yǔ wǒ liǎng gè yín zi, jiào wǒ shàng cháo yìng jǔ qù.
兄弟，你休煩惱，我恰才街市上遇著(zhù)一個(gè)故交的官人，他見(jiàn)我貧窮，赍發(fā)與我兩個(gè)銀子，教我上朝應舉去。
xiōng dì, chèn zhe zhè gè jī huì, zán èr rén shàng cháo yìng jǔ qù lái.
兄弟，趁著(zhù)這個(gè)機會(huì )，咱二人上朝應舉去來(lái)。
xí fù ér yǒu shèn me zhǔ fù de yán yǔ, zhǔ fù xiōng dì zán.
媳婦兒有甚么囑付的言語(yǔ)，囑咐兄弟咱。
lǚ méng zhèng yún xiǎo jiě, nǐ shǒu zhì zhě, wǒ dé le guān shí, biàn huí lái yě.
(呂蒙正云)小姐，你守志者，我得了官時(shí)，便回來(lái)也。
zhēng dàn yún lǚ méng zhèng, nǐ qù zé qù, zǎo xiē ér huí lái.
(正旦云)呂蒙正，你去則去，早些兒回來(lái)。
qiè shēn zài jiā, bù bì nǐ yōu xīn yě.
妾身在家，不必你憂(yōu)心也。
chàng wěi shēng zé zhè wǎ yáo zhōng jiàng yī yīng rén jiē huí bì, nǐ jīn bǎng wú míng shì bù guī.
(唱)【尾聲】則這瓦窯中將一應人皆回避，你金榜無(wú)名誓不歸。
yún ruò dé guān ā, nǐ wèi yì fū, qiè shēn wéi jié fù.
(云)若得官呵，你為義夫，妾身為節婦。
chàng lì yī tòng xián dá dé zhèng bēi, fú qǐ pān chán shé guì zhī, dài jiāng nǐ nà jīn yín huán jiā lái bào dá nǐ nà qī.
(唱)立一通賢達德政碑，扶起攀蟾折桂枝，帶將你那金銀還家來(lái)報答你那妻。
nǐ ruò tí zhe yí gè wǎ guàn huán jiā lái, wǒ kě yě yuàn bù de nǐ.
你若提著(zhù)一個(gè)瓦罐還家來(lái)，我可也怨不的你。
xià kòu zhǔn yún xiōng dì, zán shōu shí le xíng zhuāng, shàng cháo yìng jǔ, zǒu yī zāo qù.
(下)(寇準云)兄弟，咱收拾了行裝，上朝應舉，走一遭去。
lǚ méng zhèng yún gē ge, zé jīn rì shōu shí zhǐ mò bǐ yàn, ǎn zǒu yī zāo qù lái.
(呂蒙正云)哥哥，則今日收拾紙墨筆硯，俺走一遭去來(lái)。
yǐ zhàng xiōng zhōng qī bù cái, pān chán wěn bù shàng tiān jiē.
倚仗胸中七步才，攀蟾穩步上天階。
bù yī zǒu shàng huáng jīn diàn, fèng chí duó de zhuàng yuán lái.
布衣走上黃金殿，鳳池奪得狀元來(lái)。
tóng xià dì sān zhé lǚ méng zhèng yǐn zhāng qiān shàng, yún xué ér dì yī xū dāng jì, yǎng zǐ xiū jiào bù kàn shū.
(同下)第三折(呂蒙正引張千上，云)學(xué)而第一須當記，養子休教不看書(shū)。
xiǎo guān lǚ méng zhèng shì yě.
小官呂蒙正是也。
dào de dì dū què xià, yī jǔ zhuàng yuán jí dì, suǒ chú běn chǔ xiàn lìng.
到的帝都闕下，一舉狀元及第，所除本處縣令。
lái dào zhè chéng zhōng yě, bù zhī wǒ nà xiǎo jiě zài nà pò wǎ yáo zhōng zěn shēng guò huó lī.
來(lái)到這城中也，不知我那小姐在那破瓦窯中怎生過(guò)活哩。
zhāng qiān, yǔ wǒ huàn jiàng guān méi rén pó lái.
張千，與我喚將官媒人婆來(lái)。
zhāng qiān yún lǐ huì de.
(張千云)理會(huì )的。
méi rén pó kāi mén lái.
媒人婆開(kāi)門(mén)來(lái)。
jìng méi pó shàng, yún shuō hé xiān dìng qiān tiáo jì, huā hóng xiè lǐ yào shí bèi.
(凈媒婆上，云)說(shuō)合先定千條計，花紅謝禮要十倍。
dǎ fā de méi pó bù xǐ huān, tiáo suō de liǎng jiā luàn yī shì.
打發(fā)的媒婆不喜歡，調唆的兩家亂一世。
zé wǒ shì guān méi pó.
則我是官媒婆。
mén shǒu shì shuí huàn mén?
門(mén)首是誰(shuí)喚門(mén)？
wǒ kāi kāi zhè mén.
我開(kāi)開(kāi)這門(mén)。
gē ge huàn wǒ zuò shèn me?
哥哥喚我做甚么？
zhāng qiān yún guò lù de yí gè kè guān huàn nǐ shuō huà.
(張千云)過(guò)路的一個(gè)客官喚你說(shuō)話(huà)。
méi pó yún zán qù lái.
(媒婆云)咱去來(lái)。
jiàn lǚ méng zhèng kē, yún guān rén nǐ huàn wǒ zuò shèn me?
(見(jiàn)呂蒙正科，云)官人你喚我做甚么？
lǚ méng zhèng yún méi rén pó, nǐ rèn de gè lǚ méng zhèng me?
(呂蒙正云)媒人婆，你認的個(gè)呂蒙正么？
méi pó yún gōng rén bù wèn, wǒ yě bù shuō.
(媒婆云)宮人不問(wèn)，我也不說(shuō)。
wǒ cái wàng le, nǐ yòu tí jiāng qǐ lái.
我才忘了，你又題將起來(lái)。
nà sī bù féng hǎo sǐ, jiāng tā nà hún jiā liú yuè é piē zài pò wǎ yáo zhōng, qù le shí nián guāng jǐng, yīn xìn jiē wú.
那廝不逢好死，將他那渾家劉月娥撇在破瓦窯中，去了十年光景，音信皆無(wú)。
zhè zǎo wǎn gǎn sǐ qù le yě.
這早晚敢死去了也。
lǚ méng zhèng yún wǒ bù shuō pò, jiào tā mà dào wǒ jǐ shí.
(呂蒙正云)我不說(shuō)破，教他罵到我幾時(shí)。
nǐ rèn de nà lǚ méng zhèng me?
你認的那呂蒙正么？
méi pó yún wǒ bù rèn de.
(媒婆云)我不認的。
lǚ méng zhèng yún nǐ tái qǐ tóu lái, zhēng kāi yǎn, zé wǒ biàn shì lǚ méng zhèng.
(呂蒙正云)你抬起頭來(lái)，睜開(kāi)眼，則我便是呂蒙正。
méi pó yún zǎo zé bù céng shuō nǐ shèn me.
(媒婆云)早則不曾說(shuō)你甚么。
lǚ méng zhèng yún nǐ mà de wǒ gòu yě.
(呂蒙正云)你罵的我彀也。
méi pó, ǎn nà xiǎo niáng zǐ, hái zài zhè pò wǎ yáo zhōng lǐ, wèi zhī shì shí shì xū.
媒婆，俺那小娘子，還在這破瓦窯中里，未知是實(shí)是虛。
méi pó, nǐ jiāng zhe yì zhī jīn chāi, yī tào yī fú, nǐ zhí dào nà yáo zhōng, jiàn le nà xiǎo niáng zǐ, nǐ shuō nǐ nà lǚ méng zhèng sǐ le yě.
媒婆，你將著(zhù)一只金釵，一套衣服，你直到那窯中，見(jiàn)了那小娘子，你說(shuō)你那呂蒙正死了也。
rú jīn yǒu gè guò wǎng de kè guān, jiào wǒ jiāng zhe zhè tào yī fú jīn chāi yǔ nǐ.
如今有個(gè)過(guò)往的客官，教我將著(zhù)這套衣服金釵與你。
jiào xiǎo niáng zǐ dì yī bēi jiǔ biàn huí lái, kàn tā shuō shèn me, biàn lái huí wǒ huà.
教小娘子遞一杯酒便回來(lái)，看他說(shuō)甚么，便來(lái)回我話(huà)。
méi pó yún wǒ zhī dào.
(媒婆云)我知道。
bù gǎn jiǔ tíng jiǔ zhù, zhí dào pò wǎ yáo zhōng, zǒu yī zāo qù.
不敢久停久住，直到破瓦窯中，走一遭去。
xià lǚ méng zhèng yún méi pó qù le yě.
(下)(呂蒙正云)媒婆去了也。
xiǎo guān gēng gǎi le yī fú, yě bù zài zhè lǐ, zhí zhì pò wǎ yáo zhōng, zǒu yī zāo qù.
小官更改了衣服，也不在這里，直至破瓦窯中，走一遭去。
xià zhēng dàn shàng, yún zì cóng lǚ méng zhèng shàng cháo yìng jǔ qù le, yīn xìn jiē wú, hǎo shì fán nǎo rén yě.
(下)(正旦上，云)自從呂蒙正上朝應舉去了，音信皆無(wú)，好是煩惱人也。
chàng zhōng lǚ fěn dié ér wèng yǒu sāng shū, shì jiān qióng jìn dōu zài cǐ chù, yǒu yī qiān gè bù shí xiāo shū.
(唱)【中呂】【粉蝶兒】甕牖桑樞，世間窮盡都在此處，有一千個(gè)不識消疏。
fàn dān yě suǒ yí, yuán xiàn yě suǒ duǒ, biàn yǒu nà yán huí yě nán zhù.
范丹也索移，原憲也索躲，便有那顏回也難住。
suī rán shì rén bù kān jū, wǒ qù de dù lán táng lǜ chuāng zhū hù.
雖然是人不堪居，我覷的肚蘭堂綠窗朱戶(hù)。
zuì chūn fēng hèn zhǐ hèn mǎi chén qī, xué bù xué zhuō shì nǚ, pò yáo zhōng áo le wǒ shù nián, duō shòu le xiē gè kǔ, kǔ.
【醉春風(fēng)】恨只恨買(mǎi)臣妻，學(xué)不學(xué)卓氏女，破窯中熬了我數年，多受了些個(gè)苦，苦。
yī yǐn yī zhuó, shì jiē qián dìng, yě shì wǒ yī shēng yī lù.
一飲一啄，事皆前定，也是我一生衣祿。
yún kàn yǒu shèn me rén lái.
(云)看有甚么人來(lái)。
méi pó shàng, yún kě zǎo lái dào yě.
(媒婆上，云)可早來(lái)到也。
xiǎo niáng zǐ zài jiā me?
小娘子在家么？
zhēng dàn yún shuí huàn mén lī?
(正旦云)誰(shuí)喚門(mén)哩？
wǒ kāi kāi zhè mén.
我開(kāi)開(kāi)這門(mén)。
jiàn kē, yún wàn fú.
(見(jiàn)科，云)萬(wàn)福。
pó pó yǒu shèn me shì, lái dào wǒ zhè lǐ?
婆婆有甚么事，來(lái)到我這里？
méi pó yún xiǎo niáng zǐ, nǐ suǒ shì fán nǎo lái yě.
(媒婆云)小娘子，你索是煩惱來(lái)也。
zhēng dàn yún wǒ yǒu shèn me fán nǎo?
(正旦云)我有甚么煩惱？
méi pó yún nǐ bù zhī lǚ méng zhèng sǐ le yě.
(媒婆云)你不知呂蒙正死了也。
zhēng dàn yún shuí zhè bān dào lái?
(正旦云)誰(shuí)這般道來(lái)？
méi pó yún wǒ tīng de rén shuō, wǒ yī jìng de lái hé nǐ shuō.
(媒婆云)我聽(tīng)的人說(shuō)，我一徑的來(lái)和你說(shuō)。
zhēng dàn yún nǐ xiū shuō huǎng.
(正旦云)你休說(shuō)謊。
wù de bù tòng shā wǒ yě!
兀的不痛殺我也！
méi pó yún xiǎo niáng zǐ xiū fán nǎo.
(媒婆云)小娘子休煩惱。
kě bù dào hàn zi yóu rú nán lái yàn, qù le yī qiān yǒu yī wàn.
可不道漢子猶如南來(lái)雁，去了一千有一萬(wàn)。
nǐ zhè bān nián jì xiǎo, rú jīn yǒu gè guò lù de kè guān, tā wú rén lái, zhe wǒ jiāng zhe yī tào yī fú, yì zhī jīn chāi ér, zhe nǐ dào nà lǐ yǔ tā dì yī bēi jiǔ, shuō yī jù huà biàn lái.
你這般年紀小，如今有個(gè)過(guò)路的客官，他無(wú)人來(lái)，著(zhù)我將著(zhù)一套衣服，一只金釵兒，著(zhù)你到那里與他遞一杯酒，說(shuō)一句話(huà)便來(lái)。
zhēng dàn yún zhè pó pó shì hé yán yǔ yě.
(正旦云)這婆婆是何言語(yǔ)也。
chàng shàng xiǎo lóu nǐ rú jīn zhī zán shòu kǔ, jiāng zán xiǎo qù.
(唱)【上小樓】你如今知咱受苦，將咱小覷。
zěn kěn dào shì lián lěi jiē fāng, dài lèi qīn lín, bài huài fēng sú.
怎肯道是連累街坊，帶累親鄰，敗壞風(fēng)俗。
dòng shā wǒ, gān xīn sǐ qù, zé zhè gè pō jiā sī qù yě nà shi bù qù.
凍殺我，甘心死去，則這個(gè)潑家私覷也那是不覷。
yún běn dài yào tuō nǐ jiàn guān, kàn nǐ lǎo rén jiā, ráo le nǐ, chū qù!
(云)本待要拖你見(jiàn)官，看你老人家，饒了你，出去！
méi pó yún wǒ chū de zhè mén lái.
(媒婆云)我出的這門(mén)來(lái)。
lǚ méng zhèng chōng shàng jiàn méi pó, yún shuō de rú hé?
(呂蒙正沖上見(jiàn)媒婆，云)說(shuō)的如何？
méi pó yún nà lǐ nà lǐ, tā yě bù kěn, mà le wǒ yī chǎng, chā chū wǒ mén lái le.
(媒婆云)那里那里，他也不肯，罵了我一場(chǎng)，叉出我門(mén)來(lái)了。
lǚ méng zhèng yún jì rán zhè děng, yǔ nǐ xiē yín zi, nǐ zì huí qù.
(呂蒙正云)既然這等，與你些銀子，你自回去。
méi pó yún duō xiè le xiàng gōng, wǒ huí qù yě.
(媒婆云)多謝了相公，我回去也。
xià lǚ méng zhèng yún wǒ rù de zhè yáo mén lái, xiǎo jiě zhèng fán nǎo lī.
(下)(呂蒙正云)我入的這窯門(mén)來(lái)，小姐正煩惱哩。
wǒ yě bù yán yǔ, wǒ zé lì zài bàng biān xiāng, kàn tā shuō shèn me.
我也不言語(yǔ)，我則立在傍邊廂，看他說(shuō)甚么。
zhēng dàn yún shuí jiā gè nán zǐ hàn, lái wǒ yáo zhōng?
(正旦云)誰(shuí)家個(gè)男子漢，來(lái)我窯中？
kě bù dào cù fēng bào yǔ, bù rù guǎ fù zhī mén.
可不道促風(fēng)暴雨，不入寡婦之門(mén)。
wǒ xiàng qián wō le zhè sī liǎn.
我向前撾了這廝臉。
lǚ méng zhèng yún wǒ wèi nǐ qiān shān wàn shuǐ, lái dào cǐ chù, nǐ zhè bān xià de?
(呂蒙正云)我為你千山萬(wàn)水，來(lái)到此處，你這般下的？
xiǎo jiě, shì wǒ.
小姐，是我。
zhēng dàn chàng pǔ tiān lè wǒ zhè lǐ měng rán guān, tái tóu qù, wǒ dào shì shuí jiā gè jiān hàn, què yuán lái shì yìng jǔ de ér fū.
(正旦唱)【普天樂(lè )】我這里猛然觀(guān)，抬頭覷，我道是誰(shuí)家個(gè)奸漢，卻原來(lái)是應舉的兒夫。
zán xū zú jiù yǒu yīn, guān lián zhe qīn cháng dù.
咱須足舊有姻，關(guān)連著(zhù)親腸肚。
lǚ méng zhèng yún xiǎo jiě, wǒ rú jīn luò báo le, bù céng dé guān.
(呂蒙正云)小姐，我如今落薄了，不曾得官。
zhēng dàn yún biàn luò báo hé rú?
(正旦云)便落薄何如？
chàng dàn dé gè shēn ān lè huán jiā zhòng wán jù, wèn qí me guān bù guān biàn dài zěn de!
(唱)但得個(gè)身安樂(lè )還家重完聚，問(wèn)其么官不官便待怎的！
yún yù yǔ bù yù, yǒu gè bǐ yù.
(云)遇與不遇，有個(gè)比喻。
chàng yǒu yí gè zhāng liáng yě céng qì yìn, yǒu yí gè táo qián bà zhí, yǒu yí gè fàn lǐ guī hú.
(唱)有一個(gè)張良也曾棄印，有一個(gè)陶潛罷職，有一個(gè)范蠡歸湖。
lǚ méng zhèng yún xiǎo jiě, wǒ yě bù céng dé guān, jiā lái le yě.
(呂蒙正云)小姐，我也不曾得官，家來(lái)了也。
tiān sè wǎn le, wǒ xiē xī.
天色晚了，我歇息。
dào tiān míng wǒ tóu jǐ gè xiāng shí.
到天明我投幾個(gè)相識。
dé xiē pán chán, wǒ zài qù yìng jǔ qù lái.
得些盤(pán)纏，我再去應舉去來(lái)。
zhēng dàn yún tiān sè wǎn le, méng zhèng, nǐ ān qǐn zán.
(正旦云)天色晚了，蒙正，你安寢咱。
chàng shí èr yuè zǒu jiāng lái zhāo yún mù yǔ, shì shuǐ yě nà rú yú.
(唱)【十二月】走將來(lái)朝云暮雨，似水也那如魚(yú)。
yòu wú nà nuǎn hōng hōng de bèi wò, dōu shì xiē báo shī shī de yī fú.
又無(wú)那暖烘烘的被臥，都是些薄濕濕的衣服。
jiào huàng huǎng yāo jiān shén wù?
叫晃晃腰間甚物？
zěn xiǎng nǐ nà shēn shàng mái fú.
怎想你那身上埋伏。
yáo mín gē ya, liǎng sān céng má bù lǐ guǒ zhēn zhū, wàn wàn zhàng bō xīn lǐ diào áo yú.
【堯民歌】呀，兩三層麻布里裹珍珠，萬(wàn)萬(wàn)丈波心里釣鰲魚(yú)。
pà nǐ dé guān chóu zhì hàn xiàng rú, dào zuò le hào sè huāng yín lǔ qiū hú.
怕你得官酬志漢相如，倒做了好色荒淫魯秋胡。
ér yě bō fū, yuān jiā wèn yī jù, shuō bà yě zhòng wán le jù.
兒也波夫，冤家問(wèn)一句，說(shuō)罷也重完了聚。
lǚ méng zhèng yún xiǎo jiě, wǒ bù mán nǐ shuō, wǒ gù yì de shì tàn nǐ, nà méi pó yě shì wǒ shǐ tā lái, shuí xiǎng xiǎo jiě yī piàn zhēn jié zhī xīn.
(呂蒙正云)小姐，我不瞞你說(shuō)，我故意的試探你，那媒婆也是我使他來(lái)，誰(shuí)想小姐一片貞節之心。
wǒ dé le běn chǔ xiàn lìng, zhe wǒ yì jǐn huán xiāng.
我得了本處縣令，著(zhù)我衣錦還鄉。
wǒ dào lái rì, kuā guān sān rì, wǒ hé nǐ tóng xiǎng fù guì.
我到來(lái)日，夸官三日，我和你同享富貴。
zhēng dàn yún wù de bù huān xǐ shā wǒ yě, shuí xiǎng yǒu jīn rì yě.
(正旦云)兀的不歡喜殺我也，誰(shuí)想有今日也。
chàng wěi shēng dào lái rì huāng zhāng shā nà tū yuàn shàng, mò luàn shā ǎn nà yī shuāng lǎo fù mǔ.
(唱)【尾聲】到來(lái)日慌張殺那禿院上，沒(méi)亂殺俺那一雙老父母。
jīn rì gè xiǎn yào nǐ nà lǐ duó lái de fù, zhé zhǔn wǒ nà cóng qián shòu guò de kǔ.
今日個(gè)顯耀你那里奪來(lái)的富，折準我那從前受過(guò)的苦。
tóng lǚ méng zhèng xià dì sì zhé kòu zhǔn lǐng zhāng qiān shàng, yún lóng lóu fèng gé jiǔ zhòng chéng, xīn zhù shā dī zǎi xiàng xíng.
(同呂蒙正下)第四折(寇準領(lǐng)張千上，云)龍樓鳳閣九重城，新筑沙堤宰相行。
wǒ guì wǒ róng jūn mò xiàn, shí nián qián shì yī shū shēng.
我貴我榮君莫羨，十年前是一書(shū)生。
xiǎo guān kòu zhǔn shì yě.
小官寇準是也。
dào de dì dū què xià, jǔ zhuàng yuán jí dì, jīn bài lái guó gōng zhī zhí.
到的帝都闕下，舉狀元及第，今拜萊國公之職。
xiè shèng ēn kě lián, zhe xiǎo gōng suí chù jiàng xiāng.
謝圣恩可憐，著(zhù)小宮隨處降香。
yī zhě jiàng xiāng, èr zhě yīn wèi cǎi fǎng xián shàng.
一者降香，二者因為采訪(fǎng)賢上。
jīn rì shì jí rì liáng chén, zuǒ yòu nà lǐ?
今日是吉日良辰，左右那里？
jiāng mǎ lái, biàn suǒ jiàng xiāng, zǒu yī zāo qù.
將馬來(lái)，便索降香，走一遭去。
xià zhǎng lǎo tóng háng zhě shàng, yún duàn jué tān chēn chī wàng xiǎng, jiān chí jiè dìng huì yuán míng.
(下)(長(cháng)老同行者上，云)斷絕貪嗔癡妄想，堅持戒定慧圓明。
zì cóng miè liǎo wú míng huǒ, liàn de shēn qīng shì hè xíng.
自從滅了無(wú)明火，煉的身輕似鶴形。
pín sēng shì zhè bái mǎ sì zhǎng lǎo.
貧僧是這白馬寺長(cháng)老。
tīng de rén shuō, lǚ méng zhèng dé le běn chǔ guān yě.
聽(tīng)的人說(shuō)，呂蒙正得了本處官也。
wǒ dǎ sǎo de zhè sì yuàn gān jìng, jiāng tā zhè liǎng jù shī, zhe zhè bì shā lǒng zhào zhe, bì rán lái zhè lǐ shāo xiāng yě.
我打掃的這寺院干凈，將他這兩句詩(shī)，著(zhù)這碧紗籠罩著(zhù)，必然來(lái)這里燒香也。
xíng zhě, shān mén shǒu qù zhě, ruò lái shí, bào fù wǒ zhī dào.
行者，山門(mén)首覷者，若來(lái)時(shí)，報復我知道。
xíng zhě yún lǐ huì de.
(行者云)理會(huì )的。
lǚ méng zhèng tóng zhēng dàn shàng, zhù lǚ méng zhèng yún bǎi kāi tóu dá, shāo xiāng qù lái.
(呂蒙正同正旦上，住)(呂蒙正云)擺開(kāi)頭答，燒香去來(lái)。
zhēng dàn yún shuí xiǎng yǒu jīn rì yě ā.
(正旦云)誰(shuí)想有今日也呵。
chàng shuāng diào xīn shuǐ lìng pò yáo zhōng jié fù jiào ér tái, mǎn chéng rén dà jīng xiǎo guài.
(唱)【雙調】【新水令】破窯中節婦轎兒抬，滿(mǎn)城人大驚小怪。
jià chē dāng jiǔ lú, bāo tǔ zhù fén tái.
駕車(chē)當酒壚，包土筑墳臺。
ǎn nán ér rì zhuǎn qiān jiē, wǒ hé tā zhuāng xiē mú yàng zuò xiē jiāo tài.
俺男兒日轉千階，我和他妝些模樣做些嬌態(tài)。
xíng zhě yún shī fù, xiàng gōng lái le yě.
(行者云)師父，相公來(lái)了也。
zhǎng lǎo yún lái le yě, ǎn jiē dài qù lái.
(長(cháng)老云)來(lái)了也，俺接待去來(lái)。
lǚ méng zhèng yún jiē le mǎ zhě.
(呂蒙正云)接了馬者。
rù de zhè sì mén lái.
入的這寺門(mén)來(lái)。
ya, wù de bú shì wǒ gǎn zhāi lái yín xià liǎng jù shī?
呀，兀的不是我趕齋來(lái)吟下兩句詩(shī)？
kě zěn shēng de zhe zhè bì shā lǒng zhào zhe?
可怎生的著(zhù)這碧紗籠罩著(zhù)？
xiǎng zhè hé shàng hǎo shì shì qíng yě ā.
想這和尚好是世情也呵。
zuò jiàn kē, yún zhǎng lǎo, nǐ bì rán yǒu gè yuán gù.
(做見(jiàn)科，云)長(cháng)老，你必然有個(gè)緣故。
zhǎng lǎo guì kē, yún xiàng gōng bù zhī, wèi xiàng gōng xiě xià zhè liǎng jù shī, yǒu lóng shé zhī tǐ, jīn shí zhī jù, wǎng lái de rén kàn zhè shī, tà de cǐ dì tái xiǎn bù shēng, yīn cǐ shàng zhe zhè shā zhào zhe.
(長(cháng)老跪科，云)相公不知，為相公寫(xiě)下這兩句詩(shī)，有龍蛇之體，金石之句，往來(lái)的人看這詩(shī)，踏的此地苔蘚不生，因此上著(zhù)這紗罩著(zhù)。
lǚ méng zhèng yún yuán lái shì zhè děng, jiē le nà shā zhào zhě, jiāng bǐ yàn lái.
(呂蒙正云)原來(lái)是這等，揭了那紗罩者，將筆硯來(lái)。
zuò niàn kē, yún nán ér wèi yù qì chōng chōng, ào nǎo àn lí zhāi hòu zhōng.
(做念科，云)男兒未遇氣沖沖，懊惱暗黎齋后鐘。
wǒ xù tiān liǎng jù: shí nián qián shí chén tǔ àn, jīn zhāo shǐ dé bì shā lóng.
我續添兩句：十年前時(shí)塵土暗，今朝始得碧紗籠。
zhǎng lǎo yún qǐng dào fó diàn niān xiāng.
(長(cháng)老云)請到佛殿拈香。
lǚ méng zhèng yún zuǒ yòu, kàn yǒu shèn me rén lái.
(呂蒙正云)左右，看有甚么人來(lái)。
liú yuán wài tóng bo ér shàng, yún wǒ de nǚ xù lǚ méng zhèng, dé le běn chǔ xiàn yǐn yě, shuō dào zài zhè bái mǎ sì zhōng.
(劉員外同卜兒上，云)我的女婿呂蒙正，得了本處縣尹也，說(shuō)道在這白馬寺中。
zhòng jiē fāng měi qiān yáng dàn jiǔ, qù qìng hè tā qù le.
眾街坊每牽羊擔酒，去慶賀他去了。
wǒ qù sì lǐ, rèn wǒ nà nǚ xù nǚ ér qù.
我去寺里，認我那女婿女兒去。
zán lái dào sì mén shǒu yě.
咱來(lái)到寺門(mén)首也。
zhēng dàn yún shèn me rén dà hū xiǎo jiào de?
(正旦云)甚么人大呼小叫的？
zhǎng lǎo yún zhòng duō jiē fāng yuán wài, yǔ xiàng gōng qìng guān lái.
(長(cháng)老云)眾多街坊、員外，與相公慶官來(lái)。
zhēng dàn chàng chuān bō zhào wǒ tàn zhè gè lǎo yuán wài, jī zǎn xià xiē bú yì cái.
(正旦唱)【川撥棹】我嘆這個(gè)老員外，積趲下些不義財。
ǎn nán ér de shòu le xuān pái, xí fù ér de yǒu xiē rén cái, bǎi xìng měi gōng xīn guǎn dài, nà qí jiān shuí jī fā lǚ xiù cái?
俺男兒的受了宣牌，媳婦兒的有些人才，百姓每恭心管待，那其間誰(shuí)赍發(fā)呂秀才？
qī xiōng dì nǐ nà shí shàng jiē, bǎi dāo huà.
【七兄弟】你那時(shí)上街，百刂劃。
sòng kū chái.
送枯柴。
yán hán tiān xuě lěng shí nán ái, pín jiā mǐ jiàn dòng nán ái, zé jīn rì chèn le fāng hé ài?
嚴寒天雪冷實(shí)難捱，貧家米賤凍難捱，則今日趁了方何礙？
méi huā jiǔ lián ér hòu měng jiē kāi, jiàn dī zhe qíng kē.
【梅花酒】簾兒后猛揭開(kāi)，見(jiàn)低著(zhù)擎頦。
wǒ juē ěr róu sāi yǒu kǒu nán kāi.
我撧耳揉腮．有口難開(kāi)。
nà shí jié xún bù de yī shēng ér mǐ, mì bù de bàn gēn chái, wù de bù wù le zhāi.
那時(shí)節尋不的一升兒米，覓不的半根柴，兀的不誤了齋。
má xié pò jiǎo nán tái, bù shān pò shǒu nán chuāi, yá guān cuò kǒu nán kāi, huà pí lěng lèi nán kāi.
麻鞋破腳難抬，布衫破手難揣，牙關(guān)挫口難開(kāi)，畫(huà)皮冷淚難揩。
shōu jiāng nán yá, nǐ jì de mǎn tóu fēng xuě què huí lái, jīn rì gè yì tiān hǎo shì bēn rén lái.
【收江南】牙，你記的滿(mǎn)頭風(fēng)雪卻回來(lái)，今日個(gè)一天好事奔人來(lái)。
zhǎng lǎo yún xíng zhě, kāi fó diàn, cháo zhōng dà rén jiàng xiāng lái yě.
(長(cháng)老云)行者，開(kāi)佛殿，朝中大人降香來(lái)也。
zhēng dàn chàng tīng de dào cháo zhōng zǎi xiàng jiàng xiāng lái, bǎi xìng hǎi děng dài.
(正旦唱)聽(tīng)的道朝中宰相降香來(lái)，百姓海等待。
què zhèng shì yuè míng qiān lǐ gù rén lái.
卻正是月明千里故人來(lái)。
liú yuán wài yún nǚ ér, nǚ xù, rèn le wǒ zhě.
(劉員外云)女兒，女婿，認了我者。
lǚ méng zhèng yún xiǎng zhe nǐ nà dǎi chù, wǒ bù rèn nǐ.
(呂蒙正云)想著(zhù)你那歹處，我不認你。
zhī hòu rén yǔ wǒ qiǎng chū qù.
祗候人與我搶出去。
liú yuán wài yún tiān yě, zěn shēng de gè zhèng jiàn lái hǎo yě!
(劉員外云)天也，怎生得個(gè)證見(jiàn)來(lái)好也！
kòu zhǔn shàng.
(寇準上。
yún jǐn jiān jùn mǎ sān yán sǎn, zhèng shì nán ér dé zhì qiū.
云)錦韉駿馬三檐傘，正是男兒得志秋。
xiǎo guān kòu píng zhòng shì yě.
小官寇平仲是也。
lái dào zhè bái mǎ sì mén shǒu yě.
來(lái)到這白馬寺門(mén)首也。
zuǒ yòu jiē le wǒ mǎ zhě, rù de sì mén lái.
左右接了我馬者，入的寺門(mén)來(lái)。
zuò jiàn kē liú yuán wài yún xiàng gōng, yǔ xiǎo rén zuò zhǔ zán, wǒ de nǚ xù wàng le wǒ de ēn.
(做見(jiàn)科)(劉員外云)相公，與小人做主咱，我的女婿忘了我的恩。
kòu zhǔn yún chéng cí gào zhuàng màn zhāng luó, qíng lǐ nán róng zěn nài hé!
(寇準云)呈詞告狀漫張羅，情理難容怎奈何！
nǐ gào tā jiē xià wàng le qīn yuè fù, jì de nǐ yáo zhōng dǎ suì pò shā guō.
你告他階下忘了親岳父，記的你窯中打碎破砂鍋。
yī bì yǒu zhě, xiōng dì yě zài zhè lǐ.
一壁有者，兄弟也在這里。
xiōng dì yě, sì mén shǒu yǒu nǐ zhàng rén, nǐ rèn le zhě.
兄弟也，寺門(mén)首有你丈人，你認了者。
lǚ méng zhèng yún gē ge, nǐ wèn dì xí fù qù yě.
(呂蒙正云)哥哥，你問(wèn)弟媳婦去也。
kòu zhǔn yún dì xí fù ér, mén wài yǒu nǐ fù qīn mǔ qīn, nǐ rèn tā bù rèn tā?
(寇準云)弟媳婦兒，門(mén)外有你父親母親，你認他不認他？
zhēng dàn yún wǒ wú fù mǔ, wǒ bù rèn tā.
(正旦云)我無(wú)父母，我不認他。
kòu zhǔn yún dì xí fù ér, kàn wǒ de miàn, rèn le tā yě.
(寇準云)弟媳婦兒，看我的面，認了他也。
zhēng dàn yún wǒ bù rèn.
(正旦云)我不認。
bó bo, nǐ rèn le tā bà.
伯伯，你認了他罷。
kòu zhǔn yún hǎo wú lǐ yě!
(寇準云)好無(wú)禮也！
yǒu nǐ fù mǔ, nǐ rèn le zhě.
有你父母，你認了者。
nǐ rèn biàn rèn, bù rèn biàn bà le, nǐ zěn me jiào wǒ rèn le qù?
你認便認，不認便罷了，你怎么教我認了去？
tā shì wǒ de yé niáng, gèng dài gàn bà.
他是我的爺娘，更待干罷。
zé jīn rì xiě běn shēn cháo, bù dào de ráo le nǐ lī yě.
則今日寫(xiě)本申朝，不道的饒了你哩也。
zhēng dàn yún kàn bó bo de miàn, rèn le tā biàn liǎo guān zhǔn yún zhèng shì qiān qiú bù rú yī xià.
(正旦云)看伯伯的面，認了他便了(冠準云)正是千求不如一嚇。
lǚ méng zhèng yún wǒ bù rèn tā měi, qiǎng chū qù.
(呂蒙正云)我不認他每，搶出去。
liú yuán wài yuán xiàng gōng, nǐ bù shuō zěn me?
(劉員外員)相公，你不說(shuō)怎么？
kòu zhǔn yún xiōng dì, dì xí fù, nǐ jìn qián lái, wǒ jīn rì dīng níng de shuō pò, jiào nǐ zǐ xì de jiē zhī.
(寇準云)兄弟，弟媳婦，你近前來(lái)，我今日叮嚀的說(shuō)破，教你仔細的皆知。
dāng rì nà fù jiā nà xù, bù róng nà yǒu zhì shū shēng
當日那富家納婿，不容那有志書(shū)生；
jīn rì pín shù dēng kē, qǐ rèn wú qíng yuè fù?
今日貧庶登科，豈認無(wú)情岳父？
lǎo yuán wài pà nǐ yīn tān bǎo guì, bù kěn jìn qǔ gōng míng, yáng wèi qiǎn gǎn pò yáo zhōng, shuò bǐ xún jiē
老員外怕你因貪寶貴，不肯進(jìn)取功名，佯為遣趕破窯中，搠筆巡街；
yòu jiào xiāo sì lǐ míng zhōng zhāi hòu, nǐ tǐng rán fā fèn, biàn qù qiú guān.
又教蕭寺里鳴鐘齋后，你挺然發(fā)憤，便去求官。
qì le nà qióng dī dī lòu xiàng dān piáo, nǐ jīn rì qì áng áng yāo jīn yī zǐ, zán nà de qián lái?
棄了那窮滴滴陋巷簞瓢，你今日氣昂昂腰金衣紫，咱那得錢(qián)來(lái)？
kě shì nǐ zhàng rén liǎng dìng huā yín, dōu zuò le ǎn yī shí lù fèi.
可是你丈人兩錠花銀，都做了俺一時(shí)路費。
nǐ zhàng rén liào nǐ bì dēng yún lù, yù xiān qí xià gāo táng.
你丈人料你必登云路，預先齊下高堂。
ruò bú shì pín lǐ xiāng kàn, nín zěn néng gòu jí shēng tài
若不是貧里相看，您怎能彀極生泰；
bú shì zhè lǎo tài shān wéi rén tè dǎi, qīn nǚ xù áng rán bù cǎi.
不是這老泰山為人忒歹，親女婿昂然不睬。
jì jīn rì shuō pò jī guān, jiāng liǎng chù yuān chóu jǐn jiě.
既今日說(shuō)破機關(guān)，將兩處冤仇盡解。
xián fū fù zhí zhǎn qíng hú, zì huǐ zuì wǎn huí chūn sè, zhòng jiào nǐ gǔ ròu tuán yuán, kuī shā ǎn cháo zhōng guì kè.
賢夫婦執盞擎壺，自悔罪挽回春色，重教你骨肉團圓，虧殺俺朝中貴客。
lǎo yuán wài nǐ rèn de zhè chǔ shì guān liáo, wǒ shì nǐ qìng jia bó bo.
老員外你認的這處事官僚，我是你親家伯伯。
lǚ méng zhèng yún zé bèi nǐ mán shā wǒ yě, zhàng rén!
(呂蒙正云)則被你瞞殺我也，丈人！
duì yuán wài yún zé bèi nǐ ào shā wǒ yě, nǚ xù!
(對員外云)則被你傲殺我也，女婿！
kòu zhǔn yún tiān xià xǐ shì, wú guò fū fù fù zǐ tuán yuán.
(寇準云)天下喜事，無(wú)過(guò)夫婦父子團圓。
zé jīn rì shā yáng zào jiǔ, zuò yí gè qìng xǐ de yán xí.
則今日殺羊造酒，做一個(gè)慶喜的筵席。
lǚ méng zhèng yún lìng rén, tái shàng guǒ zhēn lái zhě.
(呂蒙正云)令人，抬上果真來(lái)者。
zhēng dàn chàng shuǐ xiān zǐ zhuàng yuán láng chóu hèn huì zài xīn huái, wǔ nì nǚ jiàng yé niáng bù rèn cǎi.
(正旦唱)【水仙子】狀元郎仇恨匯在心懷，忤逆女將爺娘不認睬。
wǒ zhè lǐ huǐ guò yě zhǎn jiǎo shū yāo bài, wàng cí qīn miǎn zuì zé, bèi chén āi xiǎn jiāng wǒ chén mái.
我這里悔過(guò)也展腳舒腰拜，望慈親免罪責，被塵埃險將我沉埋。
nǚ shòu le jīn huā guān gào, nǚ xù biàn fēi páo yù dài, yě shì wǒ kǔ jìn gān lái.
女受了金花官誥，女婿便緋袍玉帶，也是我苦盡甘來(lái)。
kòu zhǔn yún zhù zhù zhù, nín jīn rì fù zǐ wán jù, tīng wǒ xià duàn: shì jiān rén xiū bǎ rú xiāng qì, shǒu hán chuāng zhōng yǒu zhēng róng rì.
(寇準云)住住住，您今日父子完聚，聽(tīng)我下斷：世間人休把儒相棄，守寒窗終有崢嶸日。
bù xìn dào dào lǎo shòu pín qióng, xū yǒu gè lóng hǔ fēng yún huì.
不信道到老受貧窮，須有個(gè)龍虎風(fēng)云會(huì )。
zhāi hòu zhōng shè jì fèn tí shī, dù fā de jí fù kē chǎng nèi, huáng jīn diàn duó de zhuàng yuán guī, qióng xiù cái quán dé wén zhāng lì.
齋后鐘設計忿題詩(shī)，度發(fā)的即赴科場(chǎng)內，黃金殿奪得狀元歸，窮秀才全得文章力。
zuò xiàn yǐn fū fù xiǎng róng huá, zāo kāng qī shǒu zhì qióng huó jì.
作縣尹夫婦享榮華，糟糠妻守志窮活計。
zé wèi zhè liú yuán wài yún jǐn bǎi chǐ lóu, jié shù le lǚ méng zhèng fēng xuě pò yáo jì.
則為這劉員外云錦百尺樓，結束了呂蒙正風(fēng)雪破窯記。
tí mù liú yuán wài yún jǐn bǎi chǐ lóu zhèng míng lǚ méng zhèng fēng xuě pò yáo jì
題目劉員外云錦百尺樓正名呂蒙正風(fēng)雪破窯記