xiē zǐ chōng mò bàn liú tiān xiáng chá dàn yáng shì zhèng mò liú tiān ruì èr dàn zhāng shì lái ér tóng shàng liú tiān xiáng shī yún bái yún zhāo zhāo zǒu, qīng shān rì rì xián.
楔子(沖末扮劉天祥、搽旦楊氏、正末劉天瑞、二旦張氏、俫兒同上)(劉天祥詩(shī)云)白云朝朝走，青山日日閑。
zì jiā wú yùn zhì, zhī dào zuò jiā nán.
自家無(wú)運智，只道作家難。
zì jiā biàn liáng xī guān wài rén shì, xìng liú míng tiān xiáng.
自家汴梁西關(guān)外人氏，姓劉名天祥。
dà sǎo yáng shì, xiōng dì shì liú tiān ruì, èr sǎo zhāng shì, wǒ gēn qián wú shén ér nǚ, zhǐ tiān ruì xiōng dì yǒu xiǎo hái ér, nián sān suì yě, huàn zuò ān zhù.
大嫂楊氏，兄弟是劉天瑞，二嫂張氏，我根前無(wú)甚兒女，止天瑞兄弟有小孩兒，年三歲也，喚做安住。
wǒ nà xiān qǔ de pó pó kě wáng huà le?
我那先娶的婆婆可亡化了？
zhè pó pó shì wǒ hòu qǔ de.
這婆婆是我后娶的。
tā gēn qián dài guò yí gè nǚ hái ér lái, huàn zuò chǒu gē.
他根前帶過(guò)一個(gè)女孩兒來(lái)，喚做丑哥。
wǒ zhè xiōng dì hé lǐ shè cháng jiāo hòu, céng zhǐ fù wéi hūn.
我這兄弟和李社長(cháng)交厚，曾指腹為婚。
lǐ shè cháng gēn qián dé le gè nǚ hái ér, huàn zuò dìng nú, yě sān suì le, tā liǎng gè kě shì liǎng qìng jia.
李社長(cháng)根前得了個(gè)女孩兒，喚做定奴，也三歲了，他兩個(gè)可是兩親家。
rú jīn wèi zhè liù liào bù shōu, shàng sī yán yǔ, zhe ǎn fēn fáng jiǎn kǒu.
如今為這六料不收，上司言語(yǔ)，著(zhù)俺分房減口。
zú dì, nǐ shǒu zhe zǔ yè, ǎn liǎng kǒu ér dào tā bāng wài fǔ gǎn shú qù lái.
足弟，你守著(zhù)祖業(yè)，俺兩口兒到他邦外府趕熟去來(lái)。
chá dàn yún ǎn liǎng gè nián jì gāo dà, qù bù de le.
(搽旦云)俺兩個(gè)年紀高大，去不的了。
zhèng mò yún gē ge zhī sǎo sǎo shǒu zhe zǔ yè, wǒ hé èr sǎo yǐn zháo ān zhù hái ér.
(正末云)哥哥知嫂嫂守著(zhù)祖業(yè)，我和二嫂引著(zhù)安住孩兒。
chèn shú zǒu yī zāo qù.
趁熟走一遭去。
liú tiān xiáng yún zhè děng, nǐ yǔ wǒ qǐng jiāng lǐ shè cháng lái zhě.
(劉天祥云)這等，你與我請將李社長(cháng)來(lái)者。
zhèng wèi yún wǒ biàn qǐng qù.
(正未云)我便請去。
zuò qǐng kē, yún lǐ qìng jia zài jiā me?
(做請科，云)李親家在家么？
shè cháng shàng, yún shuí huàn mén lī?
(社長(cháng)上，云)誰(shuí)喚門(mén)哩？
wǒ kāi kāi zhè mén.
我開(kāi)開(kāi)這門(mén)。
yuán lái shì liú qìng jia, yǒu shèn me huà shuō?
原來(lái)是劉親家，有甚么話(huà)說(shuō)？
zhèng mò yún ǎn gē ge yǒu qǐng.
(正末云)俺哥哥有請。
jiàn kē shè cháng yún qìng jia, nǐ lái huàn wǒ, mò bù wéi fēn fáng jiǎn kǒu zhī shì me?
(見(jiàn)科)(社長(cháng)云)親家，你來(lái)喚我，莫不為分房減口之事么？
liú tiān xiáng yún zhèng shì.
(劉天祥云)正是。
zhǐ yīn nián suì jī qiàn, nán yǐ dù rì, rú jīn ǎn xiōng dì jiā sān ér.
只因年歲饑歉，難以度日，如今俺兄弟家三兒。
dài chèn shú qù yě.
待趁熟去也。
wǒ zuó rì zuò xià liǎng zhǐ hé tóng wén shū, yīng yǒu de zhuāng tián wù jiàn fáng láng wū shè, dōu zài zhè wén shū shàng, bù céng fēn lìng.
我昨日做下兩紙合同文書(shū)，應有的莊田物件房廊屋舍，都在這文書(shū)上，不曾分另。
xiōng dì sān èr nián lái jiā biàn bà, ruò xiōng dì shí nián wǔ nián lái shí, zhè wén shū biàn shì dà jiàn zhèng.
兄弟三二年來(lái)家便罷，若兄弟十年五年來(lái)時(shí)，這文書(shū)便是大見(jiàn)證。
tè qǐng qìng jia dào lái, zuò gè jiàn rén yě, yǔ wǒ huà gè zì ér.
特請親家到來(lái)，做個(gè)見(jiàn)人也，與我畫(huà)個(gè)字兒。
shè cháng yún dāng de, dāng de.
(社長(cháng)云)當得，當得。
liú tiān xiáng niàn kē, yún dōng jīng xī guān yì dìng fāng zhù rén liú tiān xiáng, dì liú tiān ruì, yòu zhí ān zhù, zé wèi liù kē bù shōu, fèng shàng sī wén shū, fēn fáng jiǎn kǒu, gè chù chèn shú.
(劉天祥念科，云)東京西關(guān)義定坊住人劉天祥，弟劉天瑞，幼侄安住，則為六科不收，奉上司文書(shū)，分房減口，各處趁熟。
yǒu dì liú tiān ruì, zì yuàn jiāng qī dài zi, tā xiāng chèn shú.
有弟劉天瑞，自愿將妻帶子，他鄉趁熟。
yī yīng jiā sī tián chǎn, bù céng fēn lìng.
一應家私田產(chǎn)，不曾分另。
lìng lì hé tong wén shū èr zhǐ, gè shōu yī zhǐ wèi zhào.
令立合同文書(shū)二紙，各收一紙為照。
lì wén shū rén liú tiān xiáng tóng qīn dì liú tiān ruì, jiàn rén lǐ shè cháng.
立文書(shū)人劉天祥同親弟劉天瑞，見(jiàn)人李社長(cháng)。
shè cháng yún xiě de shì.
(社長(cháng)云)寫(xiě)的是。
děng wǒ huà gè zì, nǐ liǎng gè gè zì shōu zhí zhě huà zì kē zhèng mò yún jì yǒu le hé tóng wén shū, zé jīn rì hǎo rì chén, cí bié le gē ge sǎo sǎo, yǐn zháo hái ér, biàn suǒ cháng xíng.
等我畫(huà)個(gè)字，你兩個(gè)各自收執者(畫(huà)字科)(正末云)既有了合同文書(shū)，則今日好日辰，辭別了哥哥、嫂嫂，引著(zhù)孩兒，便索長(cháng)行。
qìng jia, wǒ cǐ yī qù, zhǐ děng nián chéng shú shí biàn huí jiā lái, nǐ shì bì liú zhè mén qīn shì, děng wǒ huí shí, chéng jiù cǐ shì.
親家，我此一去，只等年成熟時(shí)便回家來(lái)，你是必留這門(mén)親事，等我回時(shí)，成就此事。
liú dà xiáng yún xiōng dì nǐ chū lù qù, bǐ bù de zài jiā, xū xiǎo xīn zhuó yì zhě.
(劉大祥云)兄弟你出路去，比不的在家，須小心著(zhù)意者。
yǒu biàn pín pín de shāo gè shū xìn huí lái, yě miǎn de wǒ yōu niàn, zhèng mò yún gē ge fàng xīn, nín xiōng dì qù le yě.
有便頻頻的稍個(gè)書(shū)信回來(lái)，也免的我憂(yōu)念，(正末云)哥哥放心，您兄弟去了也。
chàng xiān lǚ shǎng huā shí liǎng zhǐ hé tóng gè zì shōu.
(唱)【仙呂】【賞花時(shí)】?jì)杉埡贤髯允铡?br/>yī rì fēn lí wú xiàn yōu.
一日分離無(wú)限憂(yōu)。
cí gù lǐ, wǎng tā zhōu.
辭故里，往他州。
zhǐ wèi zhè tián miáo bù jiù, kě wù de xīn qù yì nán liú.
只為這田苗不救，可兀的心去意難留。
zhèng mò èr dàn lái ér tóng xià liú tiān xiáng yún qìng jia, ǎn xiōng dì qù le yě.
(正末、二旦、俫兒同下)(劉天祥云)親家，俺兄弟去了也。
yǒu láo zūn zhòng, zhǐ shì jiā pín bù néng kuǎn dài.
有勞尊重，只是家貧不能款待。
huáng kǒng, huáng kǒng!
惶恐，惶恐！
shè cháng yún zhè yě bù xiāo, zài xià jiù gào huí le.
(社長(cháng)云)這也不消，在下就告回了。
zhèng shì: jiāng jūn bù xià mǎ, gè zì bēn qián chéng.
正是：將軍不下馬，各自奔前程。
tóng xià dì yī zhé wài bàn zhāng bǐng yí tóng dàn ér guō shì shàng zhāng bǐng yí yún zì jiā lù zhōu gāo píng xiàn xià mǎ cūn rén shì, xìng zhāng míng bǐng yí, hún jiā guō shì, dí qīn liǎng kǒu ér jiā shǔ, cùn nán chǐ nǚ jiē wú, pō yǒu xiē tián dì zhuāng zhái.
(同下)第一折(外扮張秉彝同旦兒郭氏上)(張秉彝云)自家潞州高平縣下馬村人氏，姓張名秉彝，渾家郭氏，嫡親兩口兒家屬，寸男尺女皆無(wú)，頗有些田地莊宅。
yīn wèi dōng jīng liù liào bù shōu, fēn fáng jiǎn kǒu.
因為東京六料不收，分房減口。
jìn rì yǒu yī rén huàn zuò liú tiān ruì, yǐn zháo tā hún jiā yě shì zhāng shì, yǒu gè hái ér huàn zuò ān zhù, jīn nián sān suì, shēng de méi qīng mù xiù, shì hǎo yí gè hái ér yě.
近日有一人喚做劉天瑞，引著(zhù)他渾家也是張氏，有個(gè)孩兒?jiǎn)咀霭沧?，今年三歲，生的眉清目秀，是好一個(gè)孩兒也。
wǒ yīn jiàn liú tiān ruì shì gè dú shū de rén, shōu liú tā zài wǒ diàn fáng zhōng ān xià.
我因見(jiàn)劉天瑞是個(gè)讀書(shū)的人，收留他在我店房中安下。
yě shì tā de zào huà dī, shuí xiǎng liǎng kǒu ér rǎn chéng jí bìng, yī wò bù qǐ, xiǎo èr gē shuō tā hǎo shēng bìng zhòng.
也是他的造化低，誰(shuí)想兩口兒染成疾病，一臥不起，小二哥說(shuō)他好生病重。
dà sǎo, zán nà lǐ bú shì jī fú chù, nǐ de jiù yī fu jiāng zhe liǎng jiàn, wǒ de jiù yī fu yě jiāng zhe liǎng jiàn.
大嫂，咱那里不是積福處，你的舊衣服將著(zhù)兩件，我的舊衣服也將著(zhù)兩件。
zán wàng tā liǎng kǒu ér qù lái.
咱望他兩口兒去來(lái)。
tóng xià diàn xiǎo èr shàng, yún zì jiā diàn xiǎo èr de biàn shì.
(同下)(店小二上，云)自家店小二的便是。
zhè shì zhāng bǐng yí jiā diàn fáng, jìn xīn lái yǒu sān kǒu ér chèn shú de, dào zhè diàn zhōng ān xià, bù xiǎng tā liǎng kǒu ér huàn bìng, yī rì zhòng shì yī rì.
這是張秉彝家店房，近新來(lái)有三口兒趁熟的，到這店中安下，不想他兩口兒患病，一日重似一日。
rén shuō wǒ qióng, tā liǎng gè hái bǐ wǒ qióng.
人說(shuō)我窮，他兩個(gè)還比我窮。
mò shuō dào tā liǎng kǒu ér yíng yī fú yào, lián yī fú yě méi de bàn piàn, fàn shí yě méi de bàn wǎn, zěn me jiāng yǎng de zhè bìng hǎo.
莫說(shuō)道他兩口兒迎醫服藥，連衣服也沒(méi)的半片，飯食也沒(méi)的半碗，怎么將養得這病好。
wǒ rú jīn bù miǎn fú chí chū lái, kàn kàn tā qì sè.
我如今不免扶持出來(lái)，看看他氣色。
hāi!
嗨！
yě kě lián, duō fēn yào wū hū le yě.
也可憐，多分要嗚呼了也。
zhèng mò tóng èr dàn lái ér shàng, yún zì jiā liú tiān ruì.
(正末同二旦、俫兒上，云)自家劉天瑞。
zì cóng lí le gē ge sǎo sǎo, dào zhè lù zhōu gāo píng xiàn xià mǎ cūn zhāng bǐng yí yuán wài diàn zhōng ān xià.
自從離了哥哥、嫂嫂，到這潞州高平縣下馬村張秉彝員外店中安下。
duō méng zhè yuán wài shí fēn měi yì, bìng bù céng jiāng ǎn zuò nà wài rén kàn dài.
多蒙這員外十分美意，并不曾將俺做那外人看待。
zhēng nài zì jiā mìng bó, rǎn le zhè chǎng jí bìng, yī wò bù qǐ.
爭奈自家命薄，染了這場(chǎng)疾病，一臥不起。
èr sǎo zěn shēng shì hǎo yě!
二嫂怎生是好也！
èr dàn yún yǎn jiàn de ǎn liǎng kǒu ér zhè bìng, qù tiān yuǎn, rù dì jìn, wú nà huó de rén yě!
(二旦云)眼見(jiàn)的俺兩口兒這病，覷天遠，入地近，無(wú)那活的人也！
zhèng mò chàng xiān lǚ diǎn jiàng chún zhuō fù áo jiān, zhǔ jiā fāng biàn, xiāng liú liàn.
(正末唱)【仙呂】【點(diǎn)絳唇】拙婦熬煎，主家方便，相留戀。
zhí zhe ǎn zhù dào lái nián, shuí xiǎng tiān bù cóng rén yuàn.
直著(zhù)俺住到來(lái)年，誰(shuí)想天不從人愿。
hùn jiāng lóng ǎn zé wéi rén lí xiāng jiàn, qiáng jīng yíng shēng chū zhè bìng gēn yuán.
【混江龍】俺則為人離鄉賤，強經(jīng)營(yíng)生出這病根源。
zhuō fù rén nǚ gōng qín jǐn, xiǎo shēng ā nóng yè dāng xiān.
拙婦人女工勤謹，小生呵農業(yè)當先。
zhuō fù rén chèn zhe dēng huǒ lín jiā xiāo jī fǎng, xiǎo shēng ā mào zhe fēng shuāng dà qì xiǎo gēng tián.
拙婦人趁著(zhù)燈火鄰家宵績(jì)紡，小生呵冒著(zhù)風(fēng)霜大氣曉耕田。
gān shòu xiē jī hán kǔ chǔ, zěn dāng de jìn tuì dùn shí zhūn zhān.
甘受些饑寒苦楚，怎當的進(jìn)退頓時(shí)迍邅。
xiàn rú jīn shān qī rǎn bìng, gèng bèi tā yòu zǐ qiān chán.
現如今山妻染病，更被他幼子牽纏。
huí wàng zhe jiā xiāng lù yuǎn, zhī tā shì xiōng sǎo gāo nián.
回望著(zhù)家鄉路遠，知他是兄嫂高年。
hǎo jiào wǒ yǎn bā bā mò luàn shā nán xiāng jiàn, wǎng le yě lí xiāng bèi jǐng, luò de gè chì shǒu kōng quán.
好教我眼巴巴沒(méi)亂殺難相見(jiàn)，枉了也離鄉背井，落的個(gè)赤手空拳。
èr dàn yǔ zhèng mò wén shū kē, yún èr gē, wǒ zhè qióng mìng, zhī zài zǎo wǎn le yě.
(二旦與正末文書(shū)科，云)二哥，我這窮命，只在早晚了也。
nǐ shōu shí zhè wén shū, bǎo zhòng jiāng xī zhě.
你收拾這文書(shū)，保重將息者。
èr dàn zuò sǐ zhuàng kē zhāng bǐng yí shàng, yún kě zǎo lái dào diàn zhōng yě.
(二旦做死狀科)(張秉彝上，云)可早來(lái)到店中也。
jūn zǐ, nǐ nà bìng tǐ rú hé?
君子，你那病體如何？
jiàn zhèng mò kē, yún ya!
(見(jiàn)正末科，云)呀！
yuán lái nǐ hún jiā wáng le yě.
原來(lái)你渾家亡了也。
nǐ rú jīn yě yǒu xiē qián chāo.
你如今也有些錢(qián)鈔。
fā sòng nǐ de hún jiā me?
發(fā)送你的渾家么？
zhèng mò chàng yóu hú lú liàng xiǎo shēng yǒu shèn rén qíng yǒu shèn qián, kǔ tòng yě bō tiān.
(正末唱)【油葫蘆】量小生有甚人情有甚錢(qián)，苦痛也波天。
zé wèi nà jiā sī shēng shòu le èr shí nián, yào lǐng jiù xí pù tíng jiù wú yī piàn, yào lǐng hǎo yī fú zhuāng guǒ wú yī jiàn.
則為那家私生受了二十年，要領(lǐng)舊席鋪停柩無(wú)一片，要領(lǐng)好衣服妝裹無(wú)一件。
zhāng bǐng yí yún jūn zǐ, nǐ bù xū fán nǎo.
(張秉彝云)君子，你不須煩惱。
wǒ zhè lǐ dōu yǐ bèi xià le yě.
我這里都已備下了也。
zhèng mò chàng xiè yuán wài sī jì huì, xiè yuán wài kěn jiàn lián.
(正末唱)謝員外廝濟惠，謝員外肯見(jiàn)憐。
dài yún xiǎo shēng ruò bù dé yuán wài ā.
(帶云)小生若不得員外呵。
chàng zé ǎn zhè rén lí cái sàn yāng qīn juàn, wù liáng shuí jī fā yǔ wǒ yī gēn chuán.
(唱)則俺這人離財散央親眷，兀良誰(shuí)赍發(fā)與我一根椽。
zuò bēi kē chàng tiān xià lè qī yě, zhī tā shì nǐ mìng nán táo wǒ mìng jiǎn, wǒ xiǎng cóng yě bō qián, yě shì sù shì yuán, jiāng zhòng xiào bù pī qīng xiào lái chuān.
(做悲科)(唱)【天下樂(lè )】妻也，知他是你命難逃我命蹇，我想從也波前，也是宿世緣，將重孝不披輕孝來(lái)穿。
xiǎng zhe nǐ ēn gòng qíng, xiǎng zhe nǐ zhēn gòng xián, wǒ gān xīn ér yǔ nǐ jià líng chē, kū shào nián.
想著(zhù)你恩共情，想著(zhù)你貞共賢，我甘心兒與你駕靈車(chē)，哭少年。
zhāng bǐng yí yún xiǎo èr gē, zhe rén lái tái de èr sǎo chū chéng wài, jiǎn gè gāo yuán qù chù, hǎo hǎo de mái zàng le zhě.
(張秉彝云)小二哥，著(zhù)人來(lái)抬的二嫂出城外，揀個(gè)高原去處，好好的埋葬了者。
tái xià zhèng wèi yún yuán wài, wǒ yě sòng tā yī sòng.
(抬下)(正未云)員外，我也送他一送。
zhāng bǐng yí yún nǐ shì gè bìng rén, nà lǐ sòng de?
(張秉彝云)你是個(gè)病人，那里送的？
biàn bù sòng yě bà.
便不送也罷。
zhèng mò zuò bēi kē yún qī yě, wǒ wéi zhe nǐ ā.
(正末做悲科)(云)妻也，我為著(zhù)你呵。
chàng nà zhā lìng niàn bù chū, xiāo zāi de shàn yán
(唱)【那吒令】念不出，消災的善言；
liè bù dé, mǎi lù de zhǐ qián
烈不得，買(mǎi)路的紙錢(qián)；
zhāng bǐng yí yún wǒ dài nǐ sòng chū qù.
(張秉彝云)我代你送出去。
zhèng mò yún zěn gǎn láo dòng yuán wài.
(正末云)怎敢勞動(dòng)員外。
chàng wǒ kě yě fàng bù xià, yāng rén de yè yuān.
(唱)我可也放不下，殃人的業(yè)冤。
yī piàn xīn mí liú mò luàn jiāo, liǎng tiáo tuǐ dī xiū dǔ sù zhàn, qià biàn shì rè dì shàng yóu yán.
一片心迷留沒(méi)亂焦，兩條腿滴羞篤速戰，恰便似熱地上蚰蜒。
zuò zǒu kē chàng què tà zhī wǒ fǔ tái shēn dào líng jiù biān, dài qīn sòng chū jiāo yuán, bù jué de ròu chàn shēn yáo, yǎn yùn tóu xuán.
(做走科)(唱)【鵲踏枝】我甫抬身到靈柩邊，待親送出郊原，不覺(jué)的肉顫身?yè)u，眼暈頭旋。
nuó yī bù zǎo qián hé hòu yǎn, zhèng mò zuò dào kē chàng āi yō!
挪一步早前合后偃，(正末做倒科)(唱)哎喲！
jiào yī shēng fù dì fān tiān.
叫一聲覆地翻天。
yún yuán wài, xiǎo shēng yǒu jù huà gǎn shuō me?
(云)員外，小生有句話(huà)敢說(shuō)么？
zhāng bǐng yí zuò fú kē, yún nǐ yǒu shèn me huà?
(張秉彝做扶科，云)你有甚么話(huà)？
nǐ shuō.
你說(shuō)。
zhèng mò yún xiǎo shēng dōng jīng yì dìng fāng jū zhù, gē ge liú tiān xiáng, xiǎo shēng liú tiān ruì.
(正末云)小生東京義定坊居住，哥哥劉天祥，小生劉天瑞。
yīn wèi liù liào bù shōu, fèng shàng sī de míng wén, zhe fēn fáng jiǎn kǒu.
因為六料不收，奉上司的明文，著(zhù)分房減口。
gē ge shǒu zhe zǔ yè, xiǎo shēng sān kǒu ér zài cǐ chèn shú.
哥哥守著(zhù)祖業(yè)，小生三口兒在此趁熟。
dāng nà yī rì, lì le liǎng zhǐ hé tóng wén shū, gē ge shōu yī zhǐ, xiǎo shēng shōu yī zhǐ, pà yǒu xiē hǎo dǎi, yǐ cǐ wéi zhèng.
當那一日，立了兩紙合同文書(shū)，哥哥收一紙，小生收一紙，怕有些好歹，以此為證。
zhǐ wàng yuán wài guǎng xiū yīn dé, zěn shēng jiāng liú ān zhù hái ér, tái jǔ chéng rén zhǎng dà.
只望員外廣修陰德，怎生將劉安住孩兒，抬舉成人長(cháng)大。
bǎ zhè zhǐ hé tóng wén shū, fēn fù yǔ tā, jiāng de ǎn liǎng bà er gǔ shi, mái rù zǔ fén.
把這紙合同文書(shū)，分付與他，將的俺兩把兒骨殖，埋入祖墳。
xiǎo shēng lái shēng lái shì, qíng yuàn zuò lǘ zuò mǎ, bào dá yuán wài.
小生來(lái)生來(lái)世，情愿做驢做馬，報答員外。
shì bì xiū mí shī le hái ér de běn xìng yě.
是必休迷失了孩兒的本姓也。
chàng liǔ yè ér zé bèi nà guān sī bī qiǎn, tā dào shì mò shōu chéng qiān lǐ wú yān, zhe ǎn fēn fáng jiǎn kǒu wèi gōng shàn.
(唱)【柳葉兒】則被那官司逼遣，他道是沒(méi)收成千里無(wú)煙，著(zhù)俺分房減口為供膳。
yīn cǐ shàng xié zhái juàn, piē jiā yuán, tú yí gè gǒu huó tōu quán.
因此上攜宅眷，撇家緣，圖一個(gè)茍活偷全。
zhāng bǐng yí yún yuán lái nǐ de jiā yuán jiā jì, dōu zài zhè yī zhǐ hé tóng wén zì shàng lī.
(張秉彝云)元來(lái)你的家緣家計，都在這一紙合同文字上哩。
zhèng mò chàng qīng gē ér suī zé shì yī zhāng ér hé tóng hé tóng wén quàn, shàng xiě zhe yī jiā ér zhuāng tián zhái yuàn, zhè biàn wǒ jiǔ hòu guī zōng dí zhèng míng xiǎn.
(正末唱)【青哥兒】雖則是一張兒合同、合同文券，上寫(xiě)著(zhù)一家兒莊田宅院，這便我久后歸宗的證明顯。
chèn rú jīn wèi sàng huáng quán, dīng níng nǐ dà dé gāo xián.
趁如今未喪黃泉，叮嚀你大德高賢。
děng hái ér zhǎng dà shí nián, jiāo fù tā shōu zhí yī rán.
等孩兒長(cháng)大時(shí)年，交付他收執依然。
zhē mò shā diān pèi liú lián, xiū mí shī shuǐ mù gēn yuán.
遮莫殺顛沛流連，休迷失水木根源。
zhè biàn shì nǐ zhāng yuán wài zhǒng xià de fú wú biān, tiān xū jiàn.
這便是你張員外種下的福無(wú)邊，天須見(jiàn)。
zhāng bǐng yí yún wǒ zhī dào le.
(張秉彝云)我知道了。
děng nǐ hái ér zhǎng dà chéng rén, jiāo fù yǔ tā, huí huán nǐ zǔ jiā qù yě.
等你孩兒長(cháng)大成人，交付與他，回還你祖家去也。
zhèng mò yún yuán wài, ǎn nà hái ér ā.
(正末云)員外，俺那孩兒呵。
chàng jì shēng cǎo tā mù xià jiāo sān suì, nǐ ruò tái jǔ tā gèng shù nián.
(唱)【寄生草】他目下交三歲，你若抬舉他更數年。
cháng zé shì gōng xīn jiào xùn chéng xīn quàn, jiào de tā wéi rén jǐn shèn yú rén shàn, bù xǔ tā chū nián suí shùn zhōng nián biàn.
常則是公心教訓誠心勸，教的他為人謹慎于人善，不許他初年隨順中年變。
ǎn biàn sǐ yě nán wàng nǐ zhè tiān gāo dì hòu qíng, yuán wài nǐ zé kě lián jiàn, xiǎo yuān jiā shǎo mǔ wú diē miàn.
俺便死也難忘你這天高地厚情，員外你則可憐見(jiàn)，小冤家少母無(wú)爹面。
zhāng bǐng yí yún jūn zǐ, nǐ zì zhēng.
(張秉彝云)君子，你自?huà)辍酢?br/>zhè dōu zài wǒ shēn shàng, jué bù fù nǐ suǒ tuō yě.
這都在我身上，決不負你所托也。
zhèng mò yún yuán wài, wǒ zhè yī huì ér bù hǎo le, fú wǒ wài jiān lǐ qù bà.
(正末云)員外，我這一會(huì )兒不好了，扶我外間里去罷。
zuò fú kē zhèng mò chàng zhuàn shā wěi bù zhēng wǒ bìng shì zhèng hūn chén, gèng nà kān kǔ shì nán zhī qiǎn, máng gǎn shàng tou lǐ de sàng chē bù yuǎn, yǎn jiàn de kè sǐ tā xiāng yǒu shuí jì diàn?
(做扶科)(正末唱)【賺煞尾】不爭我病勢正昏沉，更那堪苦事難支遣，忙趕上頭里的喪車(chē)不遠，眼見(jiàn)得客死他鄉有誰(shuí)祭奠？
dài yún ér yě, nǐ ruò dé zhǎng dà chéng rén ā.
(帶云)兒也，你若得長(cháng)大成人呵。
chàng nǐ shì bì xiū bié le fù mǔ yí yán: jiāng gǔ shi dào liáng yuán, jiù zhe ǎn nà zǔ fù de fén qián, gǔ shù lín fēng hǎo mù tián.
(唱)你是必休別了父母遺言：將骨殖到梁園，就著(zhù)俺那祖父的墳前，古樹(shù)林峰好墓田。
yuán wài, zé nǐ biàn shì wǒ sān dài zǔ xiān, wǒ yòu wú shén liù shén qīn juàn.
員外，則你便是我三代祖先，我又無(wú)甚六神親眷。
kě lián jiàn ǎn liǎng fáng tóu zhè jǐ kǒu ér, dōu bù dé gè hǎo tuán yuán.
可憐見(jiàn)俺兩房頭這幾口兒，都不得個(gè)好團圓。
xià zhāng bǐng yí yún hǎo kě lián yě!
(下)(張秉彝云)好可憐也！
tā jiā sān kǒu ér lái dào wǒ zhè lǐ, lǎo liǎng kǒu r dōu sǐ le, zé liú xià zhè gè xiǎo de, gāng jiāo sān suì.
他家三口兒來(lái)到我這里，老兩口兒都死了，則留下這個(gè)小的，剛交三歲。
tā yòu wú shén qīn juàn, jiù liú zài wǒ jiā zhōng, tái jǔ de tā chéng rén zhǎng dà, zhe tā huí qù běn xiāng, rèn le bó fù bó niáng, zhe tā yī jiā ér tuán yuán, yě jiàn de wǒ jiǔ yāo bù wàng zhī yì.
他又無(wú)甚親眷，就留在我家中，抬舉的他成人長(cháng)大，著(zhù)他回去本鄉，認了伯父、伯娘，著(zhù)他一家兒團圓，也見(jiàn)的我久要不忘之意。
shī yún liǎng kǒu ér shēn wáng shí kě lián, liú xià hái ér shàng yòu nián.
(詩(shī)云)兩口兒身亡實(shí)可憐，留下孩兒尚幼年。
dài tā zhǎng dà chéng rén hòu, xū jiào gǔ ròu zài tuán yuán.
待他長(cháng)大成人后，須教骨肉再團圓。
xià dì èr zhé zhāng bǐng yí tóng dàn ér shàng, yún zì cóng liú tiān ruì liǎng kǒu ér shēn wáng zhī hòu, yòu zǎo guò le shí wǔ nián guāng jǐng, ān zhù hái ér cháng chéng shí bā suì le yě.
(下)第二折(張秉彝同旦兒上，云)自從劉天瑞兩口兒身亡之后，又早過(guò)了十五年光景，安住孩兒長(cháng)成十八歲了也。
rén dōu huàn zuò zhāng ān zhù, tā què nà lǐ zhī dào yuán bú shì wǒ de hái ér.
人都喚做張安住，他卻那里知道原不是我的孩兒。
wǒ zì xiǎo jiào tā dú shū, tā rú jīn jiào zhe jǐ gè cūn tóng.
我自小教他讀書(shū)，他如今教著(zhù)幾個(gè)村童。
shí yù qīng míng jié jiè, wǒ dào zhè fén shàng liè zhǐ, jiù jīn rì hé hái ér shuō zhè gè yuán gù.
時(shí)遇清明節屆，我到這墳上烈紙，就今日和孩兒說(shuō)這個(gè)緣故。
xiǎng tā fù qīn yí yán, xiū mí shī le hái ér běn xìng.
想他父親遺言，休迷失了孩兒本姓。
kě zǎo lái dào fén shàng yě, zěn shēng bú jiàn wǒ hái ér lái?
可早來(lái)到墳上也，怎生不見(jiàn)我孩兒來(lái)？
zhèng mò bàn ān zhù shàng, yún zì jiā zhāng ān zhù, kāi zhe gè xué táng, jiào jǐ gè méng tóng guò rì.
(正末扮安住上，云)自家張安住，開(kāi)著(zhù)個(gè)學(xué)堂，教幾個(gè)蒙童過(guò)日。
jīn rì qīng míng jié jiè, fù qīn mǔ qīn xiān wǎng fén shǎng qù le, wǒ xū zǒu yī zāo qù yě ā.
今日清明節屆，父親、母親先往墳上去了，我須走一遭去也呵。
chàng zhèng gōng duān zhèng hǎo wǒ jiāng zhe zhè yī suǒ cǎo táng kāi, jù jǐ gè méng tóng xùn, cháng zé shì duì qīng dēng huáng juàn mái shēn.
(唱)【正宮】【端正好】我將著(zhù)這一所草堂開(kāi)，聚幾個(gè)蒙童訓，常則是對青燈黃卷埋身。
kǔ le wǒ yě shí nián chuāng xià wú rén wèn, hé rì dé gōng míng jìn?
苦了我也十年窗下無(wú)人問(wèn)，何日得功名進(jìn)？
gǔn xiù qiú wǒ kě yě wéi shèn de gān shòu pín, bù yàn qín, dǐ duō shǎo cè wán mó dùn, yě zhǐ wèi bù rú rén xué zuò rú rén.
【滾繡球】我可也為甚的甘受貧，不厭勤，抵多少策頑磨鈍，也只為不如人學(xué)做儒人。
zhǐ wàng dài yuè jǐn lín, guò yǔ mén, cái shì ǎn nán ér fā fèn, zhōng yǒu rì jì huì fēng yún.
指望待躍錦鱗，過(guò)禹門(mén)，才是俺男兒發(fā)憤，終有日際會(huì )風(fēng)云。
bù wǎng le yán qīn jiào xùn néng chóu zhì, xū xìn dào gǔ shèng wén zhāng kě lì shēn, gǎi huàn jiā mén.
不枉了嚴親教訓能酬志，須信道古圣文章可立身，改換家門(mén)。
jiàn kē zhāng bǐng yí yún hái ér.
(見(jiàn)科)(張秉彝云)孩兒。
děng bù de nǐ lái, ǎn hé mǔ qīn xiān jì bài le yě.
等不的你來(lái)，俺和母親先祭拜了也。
nǐ rú jīn cóng tóu de bài zǔ xiān zán.
你如今從頭的拜祖先咱。
zhèng mò bài kē zhāng bǐng yí yún yǒu fén yíng wài biān nà gè fén ér, hái ér nǐ yě bài tā yī bài.
(正末拜科)(張秉彝云)有墳塋外邊那個(gè)墳兒，孩兒你也拜他一拜。
zhèng mò bài kē, yún fù qīn, qiáng wài biān nà gè fén ér, cháng nián jiā zhe nín hái ér bài tā, kě shì ǎn jiā shèn me qīn juàn?
(正末拜科，云)父親，墻外邊那個(gè)墳兒，常年家著(zhù)您孩兒拜他，可是俺家甚么親眷？
fù qīn kě shuō yǔ hái ér zhī dào.
父親可說(shuō)與孩兒知道。
zhāng bǐng yí yún hái ér yě, wǒ shuō yǔ nǐ ā, nǐ xiū fán nǎo.
(張秉彝云)孩兒也，我說(shuō)與你呵，你休煩惱。
nǐ bù xìng zhāng, běn xìng liú.
你不姓張，本姓劉。
nǐ shì dōng jīng xī guān yì dìng fāng rén shì, nǐ bó fù shì liú tiān xiáng, nǐ fù qīn shì liú tiān ruì.
你是東京西關(guān)義定坊人氏，你伯父是劉天祥，你父親是劉天瑞。
yīn wèi nǐ nà lǐ liù liào bù shōu, fēn fáng jiǎn kǒu, nǐ fù qīn dài nǐ dào zhè lǐ chèn shú.
因為你那里六料不收，分房減口，你父親帶你到這里趁熟。
bù xiǎng nǐ fù mǔ shuāng wáng, mái zàng yú cǐ.
不想你父母雙亡，埋葬于此。
nǐ fù qīn lín zhōng yí liú yǔ wǒ yī zhǐ hé tóng wén shū, yīng yǒu jiā sī tián chǎn, dōu zài zhè wén shū shàng.
你父親臨終遺留與我一紙合同文書(shū)，應有家私田產(chǎn)，都在這文書(shū)上。
wǒ tái jǔ nǐ shí wǔ nián le, hái ér yě, ǎn suī wú sān nián yǎng yù zhī kǔ, què yě yǒu shí wǔ nián tái jǔ zhī ēn.
我抬舉你十五年了，孩兒也，俺雖無(wú)三年養育之苦，卻也有十五年抬舉之恩。
nǐ zé xiū shēng wàng le ǎn liǎng kǒu ér yě.
你則休生忘了俺兩口兒也。
shī yún wǒ bù shuō zhī shí ēn bù duàn, shuō bà zhī shí duàn le ēn.
(詩(shī)云)我不說(shuō)之時(shí)恩不斷，說(shuō)罷之時(shí)斷了恩。
ǎn yǒu zhāo yī rì shēn wáng hòu, shuí shì wǒ de tuō má zhuài bù rén?
俺有朝一日身亡后，誰(shuí)是我的拖麻拽布人？
zhèng mò yún zhè děng, wù de bù tòng shā wǒ yě!
(正末云)這等，兀的不痛殺我也！
zuò qì dào kē zhāng bǐng yí fú kē, yún ān zhù hái ér sū xǐng zhě.
(做氣倒科)(張秉彝扶科，云)安住孩兒蘇醒者。
zhèng mò chàng tǎng xiù cái ǎn fù qīn kǒu kuài xīn zhí zěn yǐn?
(正末唱)【倘秀才】俺父親口快心直怎隱？
nín hái ér bí tòng xīn suān zěn rěn?
您孩兒鼻痛心酸怎忍？
xiǎng zhe nà dòng è sǐ de yé niáng, wù de bù tòng shā rén!
想著(zhù)那凍餓死的爺娘，兀的不痛殺人！
bié le xiōng sǎo, lí le jiā mén, yǎng xià zhè gè dú hài de zǐ sūn.
別了兄嫂，離了家門(mén)，養下這個(gè)毒害的子孫。
zhèng mò duì mù kū kē chàng dāi gū duǒ xiǎng zhe ǎn rén wáng jiā pò, liú xià zhè gè ér shēng fèn, wǒ zhí tí kū de dì cǎn tiān hūn.
(正末對墓哭科)(唱)【呆骨朵】想著(zhù)俺人亡家破，留下這個(gè)兒生忿，我直啼哭的地慘天昏。
bù zhēng jiāng xiān fù mǔ sī liang, yòu pà ǎn zhè lǎo yé niáng yì lùn.
不爭將先父母思量，又怕俺這老爺娘議論。
zé dào bǎ shí yuè huái dān xiǎng, kě jiāng zhè shù zài qíng cháng jǐn.
則道把十月懷耽想，可將這數載情腸盡。
zhāng bǐng yí zuò tàn kē, yún hāi!
(張秉彝做嘆科，云)嗨！
tā qīn de zé shì qīn.
他親的則是親。
zhèng mò chàng tā dào qīn de zé shì qīn, wǒ zěn kěn zhī ēn bù bào ēn?
(正末唱)他道親的則是親，我怎肯知恩不報恩？
yún fù qīn mǔ qīn, nín hái ér zé jīn rì jiù qǐng qǐ zhè liǎng bǎ gǔ shi, huí jiā xiāng qù.
(云)父親、母親，您孩兒則今日就請起這兩把骨殖，回家鄉去。
jiàn le bó fù bó niáng, jiāng gǔ shi mái rù zǔ fén, nín hái ér de lái shì fèng.
見(jiàn)了伯父、伯娘，將骨殖埋入祖墳，您孩兒得來(lái)侍奉。
wèi zhī fù qīn yì xià rú hé?
未知父親意下如何？
zhāng bǐng yí bēi kē, yún hái ér, zé jīn rì kě biàn mái zàng nǐ fù mǔ qù bà.
(張秉彝悲科，云)孩兒，則今日可便埋葬你父母去罷。
zhèng mò chàng tǎng xiù cái dài fèng zhe ǎn xiān rén de jiào xùn, zěn gǎn dào bié le jiā zūn de yì fēn, nín hái ér liǎng xià lǐ yé niáng yí yàng de qīn.
(正末唱)【倘秀才】待奉著(zhù)俺先人的教訓，怎敢道別了家尊的義分，您孩兒兩下里爺娘一樣的親。
zěn gǎn dào fēn zhēn jiǎ, biàn qīng hún, tiān dì yě jiù zhe ǎn wáng jiā sàng shēn.
怎敢道分真假，辯清渾，天地也就著(zhù)俺亡家喪身。
gǔn xiù qiú xiǎng dāng rì pán chán wú yī wén, yí liú tuō èr qīn, tòng shā wǒ yě mìng jué lù jǐn, xiè fù qīn, jiāng nín hái ér tái jǔ chéng rén.
【滾繡球】想當日盤(pán)纏無(wú)一文，遺留托二親，痛殺我也命絕祿盡，謝父親，將您孩兒抬舉成人。
lí le zhè lù zhōu xià mǎ cūn, zǎo lái dào dōng jīng yì dìng mén, jiāng ǎn zhè gǔ shi mái bìn, rèn le bó fù bó niáng ā, nín hái ér biàn suǒ chōu shēn.
離了這潞州下馬村，早來(lái)到東京義定門(mén)，將俺這骨殖埋殯，認了伯父伯娘呵，您孩兒便索抽身。
xiān ān dìng le ǎn zhè shí wǔ nián wú zhǔ wáng hún pò, huí lái bào dá nǐ yī shuāng de gāo nián yǎng yù ēn, zěn bì de jiān xīn.
先安定了俺這十五年無(wú)主亡魂魄，回來(lái)報答你一雙的高年養育恩，怎避的艱辛。
zhāng bǐng yí yún hái ér yě, nǐ qù zé qù, kě xiū bù huí lái.
(張秉彝云)孩兒也，你去則去，可休不回來(lái)。
kě lián jiàn ǎn lǎo liǎng kǒu r, wú ér wú nǚ, sī xiǎng shā nín yě.
可憐見(jiàn)俺老兩口兒，無(wú)兒無(wú)女，思想殺您也。
zhè de shì hé tóng wén shū, hái ér, nǐ shōu zhí le zhě.
這的是合同文書(shū)，孩兒，你收執了者。
zhèng mò zuò shōu zhí bài bié kē zhāng bǐng yí yún hái ér, nǐ shì bì zǎo xiē ér huí lái.
(正末做收執、拜別科)(張秉彝云)孩兒，你是必早些兒回來(lái)。
cí yún zěn bù jiào wǒ bēi tí tòng kǔ, xiǎng qǐ lái shì dāo wān fèi fǔ.
(詞云)怎不教我悲啼痛苦，想起來(lái)似刀剜肺腑。
nǐ ruò zàng le shēng shēn yé niáng, shì bì xiū wàng le nǐ yǎng shēn de fù mǔ.
你若葬了生身爺娘，是必休忘了你養身的父母。
xià zhèng mò chàng tǎng xiù cái yuǎn yuǎn wàng gāo shān yǐn yǐn, jìn jìn tīng huáng hé gǔn gǔn, wǒ zé jiàn duàn duàn tián dēng jiē yuǎn cūn.
(下)(正末唱)【倘秀才】遠遠望高山隱隱，近近聽(tīng)黃河滾滾，我則見(jiàn)段段田燈接遠村。
dào zǔ zhái, zào qīn fén, jǐn le wǒ zhè diǎn ér xiào shùn.
到祖宅，造親墳，盡了我這點(diǎn)兒孝順。
yún āi!
(云)哎！
shì zhè děng zǒu, jǐ shí dé dào!
似這等走，幾時(shí)得到！
nǐ yě xíng dòng xiē gè.
你也行動(dòng)些個(gè)。
chàng gǔn xiù qiú zhè bān dān ā wǒ shēng pà bèi le mǔ qīn, zhè bān tí ā yòu zé pà bèi le fù qīn, hǎo zhe ǎn xiào xīn nán jǐn, zuò bù dé guō jù tián zhēn.
(唱)【滾繡球】這般擔呵我生怕背了母親，這般提呵又則怕背了父親，好著(zhù)俺孝心難盡，做不得郭巨、田真。
wù de bù yàn diào hún, hǔ shā rén, yuán lái shì zhì chéng de tiān shùn, kě yòu zǎo dòng guǐ jīng shén.
兀的不厭掉魂，唬煞人，原來(lái)是至誠的天順，可又早動(dòng)鬼驚神。
céng wén de gǔ lái xiào zǐ dān jì mǔ, gǎn dé mèn lín liǎng chǔ fèn, ǎn jīn rì yě jiǎo dǐ shēng yún.
曾聞的古來(lái)孝子擔繼母，感得悶林兩處分，俺今日也腳底生云。
yún zé jīn rì biàn suǒ huí ǎn nà jiā xiāng qù yě.
(云)則今日便索回俺那家鄉去也。
chàng shā wěi pī xīng dài yuè xīn cháng jǐn, guò shuǐ dēng shān jiǎo bù qín.
(唱)【煞尾】披星帶月心腸緊，過(guò)水登山腳步勤。
yì jí bù jiāng zhòu yè fēn, xīn chóu qǐ jué tú lù wěn.
意急不將晝夜分，心愁豈覺(jué)途路穩。
tòng lèi líng líng yǔ sǎ chén, yuàn qì téng téng fēng sòng yún.
痛淚零零雨灑塵，怨氣騰騰風(fēng)送云。
kè shè qīng qīng liǔ sè xīn, qiān lǐ guān shān láo mèng pò.
客舍青青柳色新，千里關(guān)山勞夢(mèng)魄。
guī dào liáng yuán rèn lǎo qīn, nèn shí jié cái bǎ wǒ zhè shí wǔ zài liú lí zhèng le běn.
歸到梁園認老親，恁時(shí)節才把我這十五載流離證了本。
xià dì sān zhé chá dàn shàng, yún qiè shēn liú tiān xiáng de hún jiā.
(下)第三折(搽旦上，云)妾身劉天祥的渾家。
zì cóng fēn fáng jiǎn kǒu, èr gē èr sǎo ān zhù, tā sān kǒu ér qù le, kě zǎo shí wǔ nián guāng jǐng yě.
自從分房減口，二哥、二嫂、安住，他三口兒去了，可早十五年光景也。
wǒ zhè jiā sī, huǒ yàn yě sì zhǎng jiāng qǐ lái, kāi zhe gè jiě diǎn pù.
我這家私，火焰也似長(cháng)將起來(lái)，開(kāi)著(zhù)個(gè)解典鋪。
wǒ dài guò lái de nǚ hái ér, rú jīn zhāo le gè nǚ xù.
我帶過(guò)來(lái)的女孩兒，如今招了個(gè)女婿。
wǒ zé pà ān zhù lái rèn, ruò shì tā lái ā, zhè jiā sī dōu shì tā de, wǒ nà nǚ xù zhǐ hǎo zhēng zhuó yǎn kàn de yī kàn, yīn cǐ shàng wǒ xīn xià zé chóu zhe zhè yī jiàn.
我則怕安住來(lái)認，若是他來(lái)呵，這家私都是他的，我那女婿只好睜著(zhù)眼看的一看，因此上我心下則愁著(zhù)這一件。
jīn rì wú shén shì, zài zhè mén shǒu xián lì zhe, kàn yǒu shèn me rén lái.
今日無(wú)甚事，在這門(mén)首閑立著(zhù)，看有甚么人來(lái)。
zhèng mò shàng, yún zì jiā liú ān zhù shì yě.
(正末上，云)自家劉安住是也。
yuǎn yuǎn wàng jiàn jiā xiāng, cán kuì, kě zǎo lái dào yě ā.
遠遠望見(jiàn)家鄉，慚愧，可早來(lái)到也呵。
chàng zhōng lǚ fěn dié ér yuǎn fù huáng dōu, jí jiān jiān zǎo xíng wǎn zhù, zǎo nán dào shén guǐ jiē wú.
(唱)【中呂】【粉蝶兒】遠赴皇都，急煎煎早行晚住，早難道神鬼皆無(wú)。
wǒ jiāng fàn chōng jī, chá jiě kě, zhǐ qián lái mǎi lù.
我將飯充饑，茶解渴，紙錢(qián)來(lái)買(mǎi)路。
lì jìn le nà yī qiān lǐ chéng tú, jǐ céng dào bàn shà ér tíng bù.
歷盡了那一千里程途，幾曾道半霎兒停步。
zuì chūn fēng ǎn xīn ér lǐ sī xiǎng shā lǎo yé niáng, zé dài yào mù ér zhōng mái zàng ǎn zhè xiān fù mǔ.
【醉春風(fēng)】俺心兒里思想殺老爺娘，則待要墓兒中埋葬俺這先父母。
yī huì jiā fán nǎo shàng méi tóu, ān zhù dào dà lái shì kǔ, kǔ!
一會(huì )家煩惱上眉頭，安住到大來(lái)是苦，苦！
wǒ zé dào gū yǐng gū shēn, liú luò zài tā zhōu tā xiàn, cán kuì yě, bù xiǎng hái rèn le zhè bó niáng bó fù.
我則道孤影孤身，流落在他州他縣，慚愧也，不想還認了這伯娘伯父。
yún wǒ wèn rén lái, zhè lǐ biàn shì liú tiān xiáng bó fù jiā, qiě fàng xià zhè dān ér zhě.
(云)我問(wèn)人來(lái)，這里便是劉天祥伯父家，且放下這擔兒者。
zuò jiàn chá dàn kē, yún lǎo niáng, jiè wèn yī shēng: zhè lǐ kě shì liú tiān xiáng bó fù jiā me?
(做見(jiàn)搽旦科，云)老娘，借問(wèn)一聲：這里可是劉天祥伯父家么？
chá dàn yún biàn shì, nǐ wèn tā zěn de?
(搽旦云)便是，你問(wèn)他怎的？
zhèng mò bài kē, yún yuán lái zhèng shì ǎn bó niáng.
(正末拜科，云)原來(lái)正是俺伯娘。
chá dàn yún shèn me bó niáng?
(搽旦云)甚么伯娘？
zhè xiǎo de hǎo zhà shú yě.
這小的好詐熟也。
zhèng mò chàng hóng xiù xié tā tā tā, kě yě wéi shèn me quán méi nà bàn diǎn ér qiān cháng gē dù?
(正末唱)【紅繡鞋】他、他、他，可也為甚么全沒(méi)那半點(diǎn)兒牽腸割肚？
quán méi nà bàn shēng ér duǎn tàn cháng xū?
全沒(méi)那半聲兒短嘆長(cháng)吁？
mò bù nín shū sǎo zhóu lǐ bù hé mù?
莫不您叔嫂妯娌不和睦？
yún bó niáng, ǎn bó bo nà lǐ qù le?
(云)伯娘，俺伯伯那里去了？
chá dàn yún shèn me bó bo?
(搽旦云)甚么伯伯？
wǒ bù zhī dào.
我不知道。
zhèng mò chàng bó bo kě yòu wú zōng yǐng.
(正末唱)伯伯可又無(wú)蹤影。
bó niáng nà lǐ jǐn zhī wú, kě jiào wǒ nà dā ér zàng ǎn fù mǔ?
伯娘那里緊支吾，可教我那搭兒葬俺父母？
yún bó niáng, zé wǒ jiù shì nín zhí ér liú ān zhù.
(云)伯娘，則我就是您侄兒劉安住。
chá dàn yún nǐ shuō shì shí wǔ nián qián chèn shú qù de liú ān zhù me?
(搽旦云)你說(shuō)是十五年前趁熟去的劉安住么？
nǐ fù qīn qù shí yǒu hé tóng wén shū lái, nín yǒu zhè hé tóng wén shū biàn shì zhēn de, wú biàn shì jiǎ de.
你父親去時(shí)有合同文書(shū)來(lái)，您有這合同文書(shū)便是真的，無(wú)便是假的。
zhèng mò yún bó niáng, zhè hé tóng wén shū.
(正末云)伯娘，這合同文書(shū)。
yǒu yǒu yǒu.
有、有、有。
chàng pǔ tiān lè wǒ yì huāng sù, xīn yóu yù, ruò wú xiǎn zhèng, zěn biàn qīn shū?
(唱)【普天樂(lè )】我意慌速，心猶豫，若無(wú)顯證，怎辯親疏？
dì hé tóng kē chá dàn yún zhēng nài wǒ bù shí zì?
(遞合同科)(搽旦云)爭奈我不識字？
rú hé?
如何？
zhèng mò chàng bó niáng kě yě bú huì dú, jiāng qù zhe bó fù qīn shēn qù.
(正末唱)伯娘可也不會(huì )讀，將去著(zhù)伯父親身覷。
yún hǎo yí gè xián dá de bó niáng yě, wǒ cuò mán yuàn le tā.
(云)好一個(gè)賢達的伯娘也，我錯埋怨了他。
chàng tā yuán lái shì jiǔ liè sān zhēn xián dá fù, wù de gè lǎo rén jiā shàng rán dào chū jià cóng fū.
(唱)他元來(lái)是九烈三貞賢達婦，兀的個(gè)老人家尚然道出嫁從夫。
chá dàn rù mén kē zhèng mò yún ya!
(搽旦入門(mén)科)(正末云)呀！
bó niáng rù qù le, kě zěn me zhè yī shǎng hái bú jiàn shān lái?
伯娘入去了，可怎么這一晌還不見(jiàn)山來(lái)？
wǒ zǎo cāi zhe le yě.
我早猜著(zhù)了也。
chàng yī lái shì shōu shí jì wù, èr lái shì zhǔn bèi xiào fú, dì sān lái kě shì bào yǔ qīn shǔ.
(唱)一來(lái)是收拾祭物，二來(lái)是準備孝服，第三來(lái)可是報與親屬。
liú tiān xiáng shàng, yún zì cóng ǎn tiān ruì xiōng dì, sān kǒu ér yī qù shí wǔ nián, bìng wú yīn xìn.
(劉天祥上，云)自從俺天瑞兄弟，三口兒一去十五年，并無(wú)音信。
wǒ zé kàn zhe nà liú ān zhù hái ér, zhī tā yǒu yě shì wú.
我則看著(zhù)那劉安住孩兒，知他有也是無(wú)。
wǒ ruò dà jiā sī, wú rén chéng shòu, fán nǎo de wǒ yǎn yě hūn le, ěr yě lóng le.
我偌大家私，無(wú)人承受，煩惱的我眼也昏了，耳也聾了。
zuò jiàn kē, yún wù nà xiǎo de, nǐ shì shuí jiā de?
(做見(jiàn)科，云)兀那小的，你是誰(shuí)家的？
zài wǒ mén shǒu zǒu lái zǒu qù de?
在我門(mén)首走來(lái)走去的？
zhèng mò yún wǒ yòu bù zài nǐ jiā mén shǒu, wǒ zhè lǐ shì rèn qīn juàn de, gàn nǐ shèn me shì?
(正末云)我又不在你家門(mén)首，我這里是認親眷的，干你甚么事？
liú tiān xiáng yún bú shì wǒ jiā mén shǒu, kě shì shuí jiā mén shǒu?
(劉天祥云)不是我家門(mén)首，可是誰(shuí)家門(mén)首？
zhèng mò yún nà bì gǎn shì liú tiān xiáng bó bo me?
(正末云)那壁敢是劉天祥伯伯么？
liú tiān xiáng yún zé wǒ biàn shì liú tiān xiáng.
(劉天祥云)則我便是劉天祥。
zhèng mò yún bó bo qǐng shàng, shòu nín zhí ér jǐ bài.
(正末云)伯伯請上，受您侄兒幾拜。
zhèng mò bài, kē chàng yíng xiān kè yīn qiàn nián chèn shú shàng, bié jiā xiāng lín wài fǔ.
(正末拜，科)(唱)【迎仙客】因歉年趁熟上，別家鄉臨外府。
zěn zhī dào mìng ér lǐ bǎi bān wú shì chù.
怎知道命兒里百般無(wú)是處。
xiān wáng le ǎn dí qīn de yé niáng, shǒu zhe zhè bié rén jiā fù mǔ.
先亡了俺嫡親的爺娘，守著(zhù)這別人家父母。
zhěng shòu le shí wǔ zài gū dú, liú tiān xiáng yún nǐ jiào zuò shèn me míng zì?
整受了十五載孤獨，(劉天祥云)你叫做甚么名字？
zhèng mò chàng zé ǎn ā, biàn shì nín zuò ér liú ān zhù.
(正末唱)則俺呵，便是您作兒劉安住。
liú tiān xiáng yún nǐ nà lǐ jiàn liú ān zhù lái?
(劉天祥云)你那里見(jiàn)劉安住來(lái)？
zhèng mò qù zé wǒ biàn shì liú ān zhù.
(正末去)則我便是劉安住。
liú tiān xiáng zuò bēi kē, yún pó pó, nǐ huān xǐ zán, ǎn liú ān zhù hái ér huí jiā lái le yě.
(劉天祥做悲科，云)婆婆，你歡喜咱，俺劉安住孩兒回家來(lái)了也。
chá dàn yún shèn me liú ān zhù?
(搽旦云)甚么劉安??？
zhè lǐ shào zi měi jí duō, jiàn zán yǒu xiē jiā sī, jiǎ zuò liú ān zhù lái rèn ǎn.
這里哨子每極多，見(jiàn)咱有些家私，假做劉安住來(lái)認俺。
tā yé niáng qù shí, yǒu hé tóng wén shū, ruò yǒu biàn shì zhēn de, wú biàn shì jiǎ de.
他爺娘去時(shí)，有合同文書(shū)，若有便是真的，無(wú)便是假的。
liú tiān xiáng yún pó pó yě dào de shì.
(劉天祥云)婆婆也道的是。
wǒ chū qù wèn tā.
我出去問(wèn)他。
liú ān zhù, nǐ qù shí jié yǒu hé tóng wén shū, nǐ jiāng de lái wǒ kàn.
劉安住，你去時(shí)節有合同文書(shū)，你將的來(lái)我看。
zhèng mò yún yǒu wén shū lái, shì cái jiāo fù yǔ bó niáng le yě.
(正末云)有文書(shū)來(lái)，適才交付與伯娘了也。
liú tiān xiáng yún pó pó, xiū dòu wǒ shuǎ, wǒ wèn liú ān zhù lái, tā dào nǐ ná zhe wén shū le yě.
(劉天祥云)婆婆，休斗我耍，我問(wèn)劉安住來(lái)，他道你拿著(zhù)文書(shū)了也。
chá dàn yún wǒ bù céng ná.
(搽旦云)我不曾拿。
liú tiān xiáng yún liú ān zhù, pó pó dào tā bù céng ná.
(劉天祥云)劉安住，婆婆道他不曾拿。
hái ér yě, nǐ děng wǒ lái bō, zěn me jiù yǔ le tā?
孩兒也，你等我來(lái)波，怎么就與了他？
zhèng mò chàng shí liú huā ǎn yī shēng jīng xì yī shí cū, zhí nèn bān bù xiǎo shì tè hú tú.
(正末唱)【石榴花】俺一生精細一時(shí)粗，直恁般不曉事忒糊涂。
zé tā nà kǒu rú mì bō shuō cóng chū, bìng wú jiàn zǔ, suǒ kàn wén shū.
則他那口如蜜缽說(shuō)從初，并無(wú)間阻，索看文書(shū)。
wǒ zé dào shì qīn gǔ xuè zhè dā ér lǐ zhòng wán jù, yī jiā ér shì bù fēn jū.
我則道是親骨血這搭兒里重完聚，一家兒世不分居。
wǒ jiāng zhè hé tóng yī zhǐ huāng máng fù, dǎo zhe ǎn zuò le biǎn dàn tuō liǎng tóu xū.
我將這合同一紙慌忙付，倒著(zhù)俺做了扁擔脫兩頭虛。
dòu ān chún wǒ jiāng nà bǎi zhà de qián pó, cuò rèn zuò sān yí mèng mǔ.
【斗鵪鶉】我將那百詐的虔婆，錯認做三移孟母。
wǒ yòu bù suǒ nín qián cái, yòu bù fēn nín dì tǔ.
我又不索您錢(qián)財，又不分您地土。
zhǐ yào bǎ wú zhǔ de wáng líng guī mù suǒ, nǐ kě yě xū niàn xiōng dì měi rú shǒu zú.
只要把無(wú)主的亡靈歸墓所，你可也須念兄弟每如手足。
biàn zuò dào zhè zhāng zhǐ wèi yǒu wéi wú, nán dào wǒ xìng liú de bù qīn bù gù.
便做道這張紙為有為無(wú)，難道我姓劉的不親不故。
zuò kàn dān ér bēi kē, yún fù qīn mǔ qīn, wù de bù tòng shā wǒ yě!
(做看擔兒悲科，云)父親、母親，兀的不痛殺我也！
chàng shàng xiǎo lóu xiǎng zhe ǎn qú láo fù mǔ, yù le zhè jī huāng shí wù.
(唱)【上小樓】想著(zhù)俺劬勞父母，遇了這饑荒時(shí)務(wù)。
cí zhe xiōng sǎo, yǐn zháo qī nán, chèn zhe fēng shú.
辭著(zhù)兄嫂，引著(zhù)妻男，趁著(zhù)豐熟。
zěn zhī dào shòu duǎn cù, mìng kǔ dú, zài méi gè qīn rén kàn gù, shǎn de zhè liǎng bǎ gǔ shi ér bù zháo fén mù.
怎知道壽短促，命苦毒，再沒(méi)個(gè)親人看顧，閃的這兩把骨殖兒不著(zhù)墳墓。
yāo piān bó niáng nǐ yě tè hěn kù, zěn duì fù!
【幺篇】伯娘你也忒狠酷，怎對付！
zé dài yào mán le zhí ér, bèi le bó bo, xià le mái fú.
則待要瞞了侄兒，背了伯伯，下了埋伏。
dān zé shì tā qīn nǚ, hé nǚ fū, bǎ jiā yuán shōu qǔ, kě bù ǎn liǎng fáng tóu miè mén jué hù?
單則是他親女，和女夫，把家緣收取，可不俺兩房頭滅門(mén)絕戶(hù)？
liú tiān xiáng yún ān zhù hái ér, nǐ nà hé tóng wén shū wěi shí zài nà li yě?
(劉天祥云)安住孩兒，你那合同文書(shū)委實(shí)在那里也？
zhèng mò yún qià cái shì bó niáng qīn shǒu ér ná jìn qù le.
(正末云)恰才是伯娘親手兒拿進(jìn)去了。
chá dàn yún zhè gè shuō huǎng de xiǎo dì zǐ hái ér, wǒ jǐ céng jiàn nà wén shū lái?
(搽旦云)這個(gè)說(shuō)謊的小弟子孩兒，我幾曾見(jiàn)那文書(shū)來(lái)？
zhèng mò yún bó niáng, xiū dòu nín hái ér tuǒ.
(正末云)伯娘，休斗您孩兒妥。
nǐ qià cái míng míng de ná jìn qù, zěn shuō bù céng jiàn?
你恰才明明的拿進(jìn)去，怎說(shuō)不曾見(jiàn)？
chá dàn yún wǒ ruò jiàn nǐ nà wén shū, zhe wǒ lín shè jiā hài dīng chuāng.
(搽旦云)我若見(jiàn)你那文書(shū)，著(zhù)我鄰舍家害疔瘡。
liú tiān xiáng yún pó pó.
(劉天祥云)婆婆。
nǐ ruò shì ná le, jiāng lái wǒ kàn.
你若是拿了，將來(lái)我看。
chá dàn yún zhè lǎo ér yě hú tū.
(搽旦云)這老兒也糊突。
zhè zhǐ wén shū, wǒ yào tā hú chuāng ér?
這紙文書(shū)，我要他糊窗兒？
yǒu shèn me yòng chǔ?
有甚么用處？
zhè sī gù yì de lái niē shé, dài zhà piàn zán de jiā sī lī.
這廝故意的來(lái)捏舌，待詐騙咱的家私哩。
zhèng wèi bó bo, nín hái ér bú yào jiā cái, zé yào bàng zhe zǔ fén shàng mái zàng le ǎn fù mǔ zhè liǎng bà er gǔ shi.
(正未)伯伯，您孩兒不要家財，則要傍著(zhù)祖墳上埋葬了俺父母這兩把兒骨殖。
wǒ biàn qù yě.
我便去也。
chá dàn dǎ pò zhèng mò tóu kē, yún lǎo de, nǐ zhǐ guǎn yǔ tā shuō shèn me?
(搽旦打破正末頭科，云)老的，你只管與他說(shuō)甚么？
zá jiā qù lái.
咱家去來(lái)。
guān mén kē xià zhèng mò yún rèn wǒ bù duì wǒ biàn bà, zěn me jiāng wǒ de tóu dǎ pò le?
(關(guān)門(mén)科)(下)(正末云)認我不隊我便罷，怎么將我的頭打破了？
tiān nà!
天那！
shuí rén yǔ wǒ zuò zhǔ zán!
誰(shuí)人與我做主咱！
kū kē lǐ shè cháng shàng, yún lǎo hàn lǐ shè cháng shì yě.
(哭科)(李社長(cháng)上，云)老漢李社長(cháng)是也。
dǎ cóng liú tiān xiáng mén shěng jīng guò, kàn jiàn yí gè hòu shēng, zài nà li tí kū, bù zhī wèi hé?
打從劉天祥門(mén)省經(jīng)過(guò)，看見(jiàn)一個(gè)后生，在那里啼哭，不知為何？
wǒ wèn tā bō.
我問(wèn)他波。
zhè xiǎo de, nǐ shì shèn me rén: zhèng mò yún wǒ shì shí wǔ nián qián chèn shú qù de liú tiān ruì ér zi liú ān zhù, shè cháng rèn kē, yún shì shuí dǎ pò nǐ tóu tiān?
這小的，你是甚么人：(正末云)我是十五年前趁熟去的劉天瑞兒子劉安住，(社長(cháng)認科，云)是誰(shuí)打破你頭天？
zhèng mò yún zhè bù gàn wǒ bó fù shì, shì bó niáng bù kěn rèn wǒ, ná le wǒ hé tóng wén shū, dǐ sǐ de lài le, yòu dǎ pò wǒ de tóu lái.
(正末云)這不干我伯父事，是伯娘不肯認我，拿了我合同文書(shū)，抵死的賴(lài)了，又打破我的頭來(lái)。
shè cháng yún liú ān zhù, nǐ qiě shěng fán nǎo.
(社長(cháng)云)劉安住，你且省煩惱。
nǐ shì wǒ de nǚ xù, wǒ yǔ nǐ zuò zhǔ.
你是我的女婿，我與你做主。
zhèng mò chàng mǎn tíng fāng xiè dé nǐ tài shān zuò zhǔ, wǒ shì tā dí qīn gǔ xuè, yòu bù bǐ fáng fēn de jiā nú.
(正末唱)【滿(mǎn)庭芳】謝得你太山做主，我是他嫡親骨血，又不比房分的家奴。
jiāng gǔ shi ér qīn dān de huán xiāng, gù zǒu le xiē ruò yuǎn chéng tú.
將骨殖兒親擔的還鄉，故走了些偌遠程途。
nǐ dào ǎn nà qīn bó fù yīn hé zhì nù, chì jǐn de dǎ yáo pó xiān zhuàn le wǒ wén shū.
你道俺那親伯父因何致怒，赤緊的打堯婆先賺了我文書(shū)。
shè cháng yún nán dào bù rèn jiù bà le?
(社長(cháng)云)難道不認就罷了？
zhèng mò chàng wǒ kě yě nán huí qù, dàn néng gōu zàng mái le wǒ fù mǔ, jiāng ān zhù rèn bù rèn dài hé rú?
(正末唱)我可也難回去，但能勾葬埋了我父母，將安住認不認待何如？
shè cháng yún liú tiān xiáng de lǎo pó pó wú lǐ yě, wǒ yǔ nǐ shuō qù.
(社長(cháng)云)劉天祥的老婆婆無(wú)禮也，我與你說(shuō)去。
liú tiān xiáng kāi mén lái, kāi mén lái.
劉天祥開(kāi)門(mén)來(lái)，開(kāi)門(mén)來(lái)。
liú tiān xiáng chá dàn shàng, yún shuí huàn mén lī?
(劉天祥、搽旦上，云)誰(shuí)喚門(mén)哩？
kāi mén kē shè cháng yún liú tiān xiáng, nǐ shèn me dào lǐ?
(開(kāi)門(mén)科)(社長(cháng)云)劉天祥，你甚么道理？
nǐ qīn zhí ér huí lái, nǐ rèn tā bù rèn tā biàn bà, zěn shēng xìn zhe qī yán, jiāng tā tóu dōu dǎ pò le?
你親侄兒回來(lái)，你認他不認他便罷，怎生信著(zhù)妻言，將他頭都打破了？
chá dàn yún zhè gè shè cháng, nǐ bù zhī tā shì zhà piàn rén de, gù lái wǒ jiā lǐ dǎ hùn.
(搽旦云)這個(gè)社長(cháng)，你不知他是詐騙人的，故來(lái)我家里打諢。
tā jí shì wǒ jiā zhí, dāng chū fā céng yǒu hé tóng wén shū, yǒu nǐ huà de zì, yǒu nà wén shū biàn shì liú ān zhù.
他即是我家侄，當初發(fā)曾有合同文書(shū)，有你畫(huà)的字，有那文書(shū)便是劉安住。
shè cháng yún nǐ shuō de shì.
(社長(cháng)云)你說(shuō)的是。
wù nà xiǎo de, nǐ shì liú ān zhù, nǐ fù mǔ céng yǒu hé tóng wén shū me?
兀那小的，你是劉安住，你父母曾有合同文書(shū)么？
zhèng mò yún shì yǒu lái, qià cái jiāo fù yǔ bó niáng le yě.
(正末云)是有來(lái)，恰才交付與伯娘了也。
shè cháng yún liú dà sǎo, yuán lái tā yǒu wén shū, shì nǐ ná zhe qù le.
(社長(cháng)云)劉大嫂，元來(lái)他有文書(shū)，是你拿著(zhù)去了。
chá dàn yún wǒ ruò ná le tā wén shū, wǒ chī mì fēng ér de shǐ.
(搽旦云)我若拿了他文書(shū)，我吃蜜峰兒的屎。
liú tiān xiáng yún qiě xiū wèn tā wén shū, zé wèn tā nà xiǎo de, nǐ fù qīn nà lǐ rén shì?
(劉天祥云)且休問(wèn)他文書(shū)，則問(wèn)他那小的，你父親那里人氏？
xìng shèn míng shuí?
姓甚名誰(shuí)？
wèi hé chū wài?
為何出外？
shuō de shì biàn shì liú ān zhù.
說(shuō)的是便是劉安住。
shè cháng yún wù nà xiǎo de, nǐ jì shì liú dìng zhù, nǐ fù qīn nà lǐ rén shì?
(社長(cháng)云)兀那小的，你既是劉定住，你父親那里人氏？
xìng shèn míng shuí?
姓甚名誰(shuí)？
wèi hé chū wài?
為何出外？
shuō de shì biàn shì liú ān zhù.
說(shuō)的是便是劉安住。
shè cháng yún wù nà xiǎo de, nǐ jì shì liú ān zhù, nǐ fù qīn nà lǐ rén shì?
(社長(cháng)云)兀那小的，你既是劉安住，你父親那里人氏？
xìng shèn míng shuí?
姓甚名誰(shuí)？
yīn hé chū wài?
因何出外？
shuō de shì biàn shì liú ān zhù, shuō de bú shì biàn bú shì liú ān zhù?
說(shuō)的是便是劉安住，說(shuō)的不是便不是劉安??？
zhèng mò yún tīng nín hái ér shuō lái: zǔ jū biàn liáng xī guān yì dìng fāng, zhù rén liú tiān xiáng, dì tiān ruì, zhí ér ān zhù, nián sān suì.
(正末云)聽(tīng)您孩兒說(shuō)來(lái)：祖居汴梁西關(guān)義定坊，住人劉天祥，弟天瑞，侄兒安住，年三歲。
zé wèi liù liào bù shōu, shàng sī míng wén, zhe ǎn fēn fáng jiǎn kǒu, gè chù chèn shú.
則為六料不收，上司明文，著(zhù)俺分房減口，各處趁熟。
yǒu dì tiān ruì, zì yuàn dài lǐng qī ér tā xiāng chèn shú, yī yīng jiā sī tián chǎn, bù céng fēn lìng.
有弟天瑞，自愿帶領(lǐng)妻兒他鄉趁熟，一應家私田產(chǎn)，不曾分另。
jīn lì hé tong wén shū èr zhǐ gè shōu yī zhǐ wèi zhào.
今立合同文書(shū)二紙各收一紙為照。
lì hé tong wén shū rén liú tiān xiáng, tóng lì wén shū liú tiān ruì, bǎo jiàn rén lǐ shè cháng.
立合同文書(shū)人劉天祥，同立文書(shū)劉天瑞，保見(jiàn)人李社長(cháng)。
bù qī fù mǔ tóng ān zhù chèn shú, dào shān xī lù zhōu píng xiàn xià mǎ cūn zhāng bǐng yí jiā diàn fáng zhōng ān xià, fù mǔ rǎn bìng shuāng wáng, yǒu zhāng bǐng yí tái jǔ de wǒ chéng rén zhǎng dà.
不期父母同安住趁熟，到山西潞州平縣下馬村張秉彝家店房中安下，父母染病雙亡，有張秉彝抬舉的我成人長(cháng)大。
wǒ rú jīn shí bā suì le, tí zhe ǎn fù mǔ liǎng bǎ gǔ shi ér, lái rèn bó fù.
我如今十八歲了，提著(zhù)俺父母兩把骨殖兒，來(lái)認伯父。
shuí xiǎng bó niáng jiāng hé tóng wén shū zhuàn de qù le, bó bo yòu bù kěn rèn wǒ, dào dǎ pò le wǒ de tóu.
誰(shuí)想伯娘將合同文書(shū)賺的去了，伯伯又不肯認我，倒打破了我的頭。
zhè děng yuān wǎng, nà lǐ qù fēn sù yě!
這等冤枉，那里去分訴也！
shè cháng yún zài bù xiāo shuō, zhèng shì wǒ nǚ xù liú ān zhù.
(社長(cháng)云)再不消說(shuō)，正是我女婿劉安住。
chá dàn yún zhè gè shè cháng, nǐ hǎo bù xiǎo shì, shì bú shì bù gàn nǐ shì.
(搽旦云)這個(gè)社長(cháng)，你好不曉事，是不是不干你事。
guān shàng mén, lǎo de, zá jiā lǐ lái, tóng liú tiān xiáng xià shè cháng yún zhè gè lǎo qián pó, shǐ zhè děng jiàn shí, gù yì bù rèn tā.
關(guān)上門(mén)，老的，咱家里來(lái)，(同劉天祥下)(社長(cháng)云)這個(gè)老虔婆，使這等見(jiàn)識，故意不認他。
xiàn fàng zhe dà yá mén, wǒ yǐn de nǐ gào zhuàng qù lái.
現放著(zhù)大衙門(mén)，我引的你告狀去來(lái)。
wài bàn bāo dài zhì lǐng zhāng qiān shàng, yún lǎo fū bāo zhěng shì yě.
(外扮包待制領(lǐng)張千上，云)老夫包拯是也。
xī yán biān shǎng jūn huí huán, dào zhè biàn liáng xī guān lǐ, zhī jiàn yī cóng rén nào.
西延邊賞軍回還，到這汴梁西關(guān)里，只見(jiàn)一叢人鬧。
zhāng qiān, nǐ yǔ wǒ kàn zhe, wéi shèn me shì lái?
張千，你與我看著(zhù)，為甚么事來(lái)？
shè cháng jiào kē, yún yuān qū yě.
(社長(cháng)叫科，云)冤屈也。
bāo dài zhì yún ná guò lái.
(包待制云)拿過(guò)來(lái)。
.
。
zhāng qiān yǐn shàng, jiàn kē, yún dāng miàn.
(張千引上，見(jiàn)科，云))當面。
shè cháng cí yún gào dà rén tíng chēn xī nù.
(社長(cháng)詞云)告大人停嗔息怒。
tīng xiǎo rén cóng tóu pōu sù: xiǎo rén shì běn shè cháng, tā xìng liú huàn míng ān zhù.
聽(tīng)小人從頭剖訴：小人是本社長(cháng)，他姓劉喚名安住。
fù tiān ruì, bó bo tiān xiáng.
父天瑞，伯伯天祥。
shì dí qīn tóng bāo shǒu zú.
是嫡親同胞手足。
.
。
wèi huāng nián shàng sī chuán shì, zhe fēn fáng gè chù chèn shú, tā fù mǔ yuǎn bēn lù zhōu, zài zhāng bǐng yí diàn zhōng ān yù.
為荒年上司傳示，著(zhù)分房各處趁熟，他父母遠奔潞州，在張秉彝店中安寓。
jiù dāng rì zào xià hé tóng, bǎ jiā sī míng míng tián zhù.
就當日造下合同，把家私明明填注。
niàn xiǎo rén yǒu nǚ dìng nú, céng xǔ zuò liú jiā xí fù.
念小人有女定奴，曾許做劉家媳婦。
zhè wén shū shàng xiě zuò jiàn rén, yě zhǐ wèi zhān qīn dài gù.
這文書(shū)上寫(xiě)作見(jiàn)人，也只為沾親帶故。
shì yí yàng xiě chéng èr zhǐ, gè shōu zhí cún wèi zhèng jù.
是一樣寫(xiě)成二紙，各收執存為證據。
shuí xiǎng liú tiān ruì fū fù shuāng wáng, sǐ de gè bù zháo fén mù.
誰(shuí)想劉天瑞夫婦雙亡，死的個(gè)不著(zhù)墳墓。
gāng liú bù?
剛留不?
cǎi gàn pān sǒu dòng duàn fú jiǎo xiāng jiá kuí á còu jiē mí nüè tuì zhì cuō shā huán duì dié xián nǎi liáng ǒu zhǔ yí xiān fú qīn shi píng huài qīn chù gān mò zī sù méng cáng qǔ jiǎo pái bā bù dàng mǔ móu zhēng yán nǎi qiáo màn rōng móu è mǔ lán bīn yòu guī huāng hé cǎi áo huàn me zhà pín mén fá liàn nǎi sòng mí èr yǐ hòu pái tōng dùn xián pō dǐ dǎng huáng jīng yì jī?
踩旰⒍?，着谁葦\胨椴?。碉溇|袷逵嗄輳嗟謎瘧褪摯搓鎩＝桓隊牒賢氖?，讎I丶胰纖?。将骨殖做覊模挑来，指望的傍祖茔好生安厝。党C徘捌布菪牡牟錚鹽氖樵縵茸?。百般的堤m儐誘媯荒盍彩鰲Ｑ奐么蚱貧鍆罰戀乃宋蘼貳Ｐ矣鱟徘嗵燉弦?，藵婘緭趸容驾W??？
shǎn hǎi cāng ā wò yà huáng qiǎng liǎo fēi tàng bā chì?
閃醢滄「呵臥?，袣寤蕮屷懢pそ趟粑瘛?
bāo dài zhì yún wù de liú ān zhù, wǒ bù wèn nǐ bié de, zhǐ wèn nǐ zhè shí wǔ nián zài nà li jū zhù lái?
包待制云)兀的劉安住，我不問(wèn)你別的，只問(wèn)你這十五年在那里居住來(lái)？
zhèng mò yún xiǎo rén zài lù zhōu gāo píng xiàn xià mǎ cūn zhāng bǐng yí jiā jū zhù lái.
(正末云)小人在潞州高平縣下馬村張秉彝家居住來(lái)。
chàng shí èr yuè kě lián wǒ shí guāi mìng kǔ, zhī zài zhāng bǐng yí jiā zàn yù quán jū.
(唱)【十二月】可憐我時(shí)乖命苦，只在張秉彝家暫寓權居。
shēng shòu le xiē fēng cān shuǐ sù, bā de dào zǔ guàn xiāng lǘ.
生受了些風(fēng)餐水宿，巴的到祖貫鄉閭。
wǒ zhī dào rèn zhe le bó niáng bó fù, biàn huān rán fù jiù rú chū.
我只道認著(zhù)了伯娘伯父，便歡然復舊如初。
yáo mín gē zěn zhī ǎn bó niáng a, tā shì gè bù guān bù dài pō wú tú, cái shuō qǐ liú jiā ān zhù biàn zǎo zuǐ lú dōu.
【堯民歌】怎知俺伯娘啊，他是個(gè)不冠不帶潑無(wú)徒，才說(shuō)起劉家安住便早嘴盧都。
tā bǎ ǎn hé tóng wén zì zhuàn lái wú, jǐn chǎng r chuāi yǔ ǎn gè mèn hú lú.
他把俺合同文字賺來(lái)無(wú)，盡場(chǎng)兒揣與俺個(gè)悶葫蘆。
shì zhè yuān yě bō qū, jiào ǎn nà lǐ sù, zhǐ luò de zì tūn shēng, àn tí kū.
似這冤也波屈，教俺那里訴，只落得自吞聲，暗啼哭。
bāo dài zhì yún zhāng qiān jiāng yī xíng rén dōu yǔ wǒ dài dào kāi fēng fǔ lǐ lái.
(包待制云)張千將一行人都與我帶到開(kāi)封府里來(lái)。
tóng xià shè cháng yún hái ér yě, jiāng zhè liǎng bǎ gǔ shi, qiě ān zài wǒ jiā lǐ, wǒ tóng nǐ dào kāi fēng fǔ qù lái.
(同下)(社長(cháng)云)孩兒也，將這兩把骨殖，且安在我家里，我同你到開(kāi)封府去來(lái)。
zhèng mò yún nà kāi fēng fǔ bāo lóng tú, ǎn yě duō céng jiàn rén shuō lái.
(正末云)那開(kāi)封府包龍圖，俺也多曾見(jiàn)人說(shuō)來(lái)。
chàng shōu wěi tā qīng gěng gěng shuǐ yī sì, míng lǎng lǎng jìng bù rú.
(唱)【收尾】他清耿耿水一似，明朗朗鏡不如。
tā jiāng ǎn yī xíng rén dōu dài dào nán yá qù, wǒ pàn bǎ gè tóu kē suì jīn jiē, jiào dào wěi shí de qū.
他將俺一行人都帶到南衙去，我拚把個(gè)頭磕碎金階，叫道委實(shí)的屈。
tóng xià dì sì zhé zhāng qiān pái yá shàng, yún zài yá rén mǎ píng ān, tái shū àn.
(同下)第四折(張千排衙上，云)在衙人馬平安，抬書(shū)案。
bāo dài zhì shàng, shī yún dōng dōng yá gǔ xiǎng, gōng lì liǎng biān pái.
(包待制上，詩(shī)云)冬冬衙鼓響，公吏兩邊排。
yán wáng shēng sǐ diàn, dōng yù xià hún tái.
閻王生死殿，東獄嚇魂臺。
lǎo fū bāo zhěng, zì shí rì qián xī yán biān shǎng jūn huí lái, dǎ xī guān lǐ guò, yǒu yī huǒ gào zhuàng de shì liú ān zhù.
老夫包拯，自十日前西延邊賞軍回來(lái)，打西關(guān)里過(guò)，有一火告狀的是劉安住。
lǎo fū jiāng yī xíng rén dū xià zài kāi fēng fǔ tóng yá láo lǐ, zhǐ bù shěn wèn.
老夫將一行人都下在開(kāi)封府同衙牢里，只不審問(wèn)。
nǐ dào wèi hé?
你道為何？
zhǐ wèi liú ān zhù gào de nà cí yīn shàng shuō dào: shí wǔ nián qián zài lù zhōu gāo píng xiàn xià mǎ cūn zhāng bǐng yí jiā zhù lái, yǐ cǐ lǎo fū shí rì bù wèn.
只為劉安住告的那詞因上說(shuō)道：十五年前在潞州高平縣下馬村張秉彝家住來(lái)，以此老夫十日不問(wèn)。
wǒ yǐ céng chāi rén jiāng zhāng bǐng yí qǔ dào le yě.
我已曾差人將張秉彝取到了也。
zhāng qiān, jiāng ān zhù yì qǐ, dōu yǔ wǒ ná shàng tīng lái zhě.
張千，將安住一起，都與我拿上廳來(lái)者。
zhèng mò tóng zhòng shàng zhèng mò chàng shuāng diào xīn shuǐ lìng zhǐ ǎn zhè xiǎo rén bù jiě dà rén jī, bǎ dài shāng rén dào jiān le shí rì.
(正末同眾上)(正末唱)【雙調】【新水令】只俺這小人不解大人機，把帶傷人倒監了十日。
gān lián rén bù wèn jí, bèi lùn rén jǐn gōu tí.
干連人不問(wèn)及，被論人盡勾提。
àn àn cāi yí, zěn cān tòu jiù zhòng yì.
暗暗猜疑，怎參透就中意。
zhāng qiān yún dāng miàn.
(張千云)當面。
zhòng guì kē bāo dài zhì yún yī xíng rén dōu yǒu me?
(眾跪科)(包待制云)一行人都有么？
zhāng qiān yún bǐng yé, dōu yǒu le yě.
(張千云)稟爺，都有了也。
bāo dài zhì yún liú ān zhù, zhè gè shì nǐ de shuí?
(包待制云)劉安住，這個(gè)是你的誰(shuí)？
zhèng mò yún shì wǒ bó fù bó niáng.
(正末云)是我伯父、伯娘。
bāo dài zhì yún shuí dǎ pò nǐ tóu lái?
(包待制云)誰(shuí)打破你頭來(lái)？
zhèng mò yún shì ǎn bó niáng lái.
(正末云)是俺伯娘來(lái)。
bāo dài zhì yún shuí ná le nǐ hé tóng wén shū lái?
(包待制云)誰(shuí)拿了你合同文書(shū)來(lái)？
zhèng mò yún ǎn bó niáng ná le lái bāo dài zhì yún nà bó niáng shì nín qīn de me?
(正末云)俺伯娘拿了來(lái)(包待制云)那伯娘是您親的么？
zhèng mò yún shì ǎn qīn de.
(正末云)是俺親的。
bāo dài zhì yún wù nà pó zǐ, zhè gè shì nín qīn zhí ér bú shì?
(包待制云)兀那婆子，這個(gè)是您親侄兒不是？
chá dàn yún zhè bú shì ǎn qīn zhí ér, tā yào hùn lài ǎn jiā sī lī.
(搽旦云)這不是俺親侄兒，他要混賴(lài)俺家私哩。
bāo dài zhì yún nǐ ná le tā wén shū, rú jīn kě zài nà li?
(包待制云)你拿了他文書(shū)，如今可在那里？
chá dàn yún bìng bù céng jiàn shèn me wén shū, ruò jiàn guǒ wǒ jiù hài yǎn téng.
(搽旦云)并不曾見(jiàn)甚么文書(shū)，若見(jiàn)果我就害眼疼。
bāo dài zhì yún wù nà liú tiān xiáng, zhè gè shì nǐ qīn zhí ér me?
(包待制云)兀那劉天祥，這個(gè)是你親侄兒么？
liú tiān xiáng yún ǎn nà zhí ér, shì sān suì lí jiā de, lián wǒ yě bù rèn de.
(劉天祥云)俺那侄兒，是三歲離家的，連我也不認的。
pó pó shuō dào bú shì.
婆婆說(shuō)道不是。
bāo dài zhì yún zhè lǎo ér hǎo hú lú tí.
(包待制云)這老兒好葫蘆提。
zěn shēng pó pó shuō bú shì jiù bú shì?
怎生婆婆說(shuō)不是就不是？
wù nà lǐ shè cháng, duān dì tā shì qīn bú shì qīn?
兀那李社長(cháng)，端的他是親不是親？
shè cháng yún zhè gè shì tā qīn bó fù qīn bó niáng, zhè pó zǐ dǎ pò tā tóu.
(社長(cháng)云)這個(gè)是他親伯父、親伯娘，這婆子打破他頭。
wǒ shì tā qīn zhàng rén, zěn me bú shì qīn de?
我是他親丈人，怎么不是親的？
bāo dài zhì yún wù nà liú tiān xiáng, nǐ zěn me shuō?
(包待制云)兀那劉天祥，你怎么說(shuō)？
liú tiān xiáng yún pó pó shuō bú shì?
(劉天祥云)婆婆說(shuō)不是？
duō zá bú shì.
多咱不是。
bāo dài zhì yún jì rán zhè lǎo ér hé liú ān zhù bú shì qīn ā, liú ān zhù, nǐ yǔ wǒ jiǎn yī gēn dà bàng zi, ná xià nà lǎo ér, zhuó shí dǎ zhě.
(包待制云)既然這老兒和劉安住不是親呵，劉安住，你與我揀一根大棒子，拿下那老兒，著(zhù)實(shí)打者。
zhèng shī chàng qiáo pái ér tā shì gè lǎo rén jiā duō bèi huǐ, dà rén xū yǒu cái zhì.
(正失唱)【喬牌兒】他是個(gè)老人家多背悔，大人須有才智。
wài rén xíng bái dǎ le yóu dāng zuì, kě bù ǎn guān qīn rén jué fēn yì.
外人行白打了猶當罪，可不俺關(guān)親人絕分義。
bāo dài zhì yún nǐ zhǐ dǎ zhe tā, wèn yí gè shuí shì shuí fēi, biàn hǎo dìng zuì yě.
(包待制云)你只打著(zhù)他，問(wèn)一個(gè)誰(shuí)是誰(shuí)非，便好定罪也。
zhèng mò chàng guà yù gōu xiàng gōng dào shuí shì shuí fēi biàn dé zhī, bāo dài zhì zuò nù kē, yún wù nà liú ān zhù, nǐ kě zěn shēng bù zháo shí dǎ zhě, zhèng wèi chàng ǎn fù qīn shàng wù shì tā qīn xiōng dì.
(正末唱)【掛玉鉤】相公道誰(shuí)是誰(shuí)非便得知，(包待制做怒科，云)兀那劉安住，你可怎生不著(zhù)實(shí)打者，(正未唱)俺父親尚兀是他親兄弟。
què jiào ǎn luàn bàng hú qiāo rěn xià de, yě yào xiǎng gè rén xīn dà lǐ zhōng nán mèi.
卻教俺亂棒胡敲忍下的，也要想個(gè)人心大理終難昧。
wǒ xū shì tā qīn zǐ zhí, yòu bù zhēng shén jiā hé jì.
我須是他親子侄，又不爭甚家和計。
wǒ běn wèi xíng xiào ér lái, kě zěn me shēng fèn ér guī?
我本為行孝而來(lái)，可怎么生忿而歸？
bāo dài zhì shī yún lǎo fū dī shǒu zì píng lùn, jiù zhōng qū zhí qǐ nán fēn.
(包待制詩(shī)云)老夫低首自評論，就中曲直豈難分。
wéi shèn zhí ér bù qiāng bó fù dǎ.
為甚侄兒不將伯父打。
kě zhī qīn zhě yuán lái zé shì qīn.
可知親者原來(lái)則是親。
wù nà xiǎo sī, wǒ zhe nǐ dǎ zhè lǎo ér, nǐ zuǒ lái yòu qù.
兀那小廝，我著(zhù)你打這老兒，你左來(lái)右去。
zhǐ shì bù kěn dǎ.
只是不肯打。
zhāng qiān, qǔ jiā lái jiāng nà xiǎo sī jiā le zhě.
張千，取枷來(lái)將那小廝枷了者。
zuò jiā zhèng mò kē zhèng mò chàng yàn ér luò tā jīng tiáo gùn bìng bù céng tāng zhe pí, wǒ hé yè jiā dǎo tì tā dān jiāng zuì.
(做枷正末科)(正末唱)【雁兒落】他荊條棍并不曾湯著(zhù)皮，我荷葉枷倒替他耽將罪。
wěn fàng zhe dǎ yáo pó zài yī bì, jí de nà gè shè cháng nán zhī duì.
穩放著(zhù)打堯婆在一壁，急的那個(gè)社長(cháng)難支對。
dé shèng lìng ya!
【得勝令】呀！
zhè shì wǒ dú zì luò pián yí, hǎo zhe wǒ bàn shǎng shì dāi chī.
這是我獨自落便宜，好著(zhù)我半晌似呆癡。
ǎn zhī dào zhèng zhí xiāo chéng xiàng, yuán lái shì fēng mó de dǎng tài wèi.
俺只道正直蕭丞相，元來(lái)是風(fēng)魔的黨太尉。
kān bēi, qū chén shā liú tiān ruì, shéi zhī kě zěn le hú lú tí bāo dài zhì?
堪悲，屈沉殺劉天瑞，誰(shuí)知可怎了葫蘆提包待制？
bāo dài zhì yún zhāng qiān, jiāng liú ān zhù xià zài sǐ qiú láo lǐ qù.
(包待制云)張千，將劉安住下在死囚牢里去。
nǐ jìn qián lái.
你近前來(lái)。
dǎ ěr yīn kē zhāng qiān yún lǐ huì de.
(打耳喑科)(張千云)理會(huì )的。
zhāng qiān zuò jiā zhèng mò xià bāo dài zhì yún zhè xiǎo sī míng míng yào hùn lài nǐ zhè jiā sī, shì gè jiǎ de, chá dàn yún, dà rén jiàn de shì.
(張千做枷正末下)(包待制云)這小廝明明要混賴(lài)你這家私，是個(gè)假的，(搽旦云，大人見(jiàn)的是。
tā nà lǐ shì wǒ qīn zhí ér liú ān zhù?
他那里是我親侄兒劉安??？
zhāng qiān yún bǐng yé, nà liú ān zhù xià zài láo lǐ fā qǐ bìng lái, yǒu bā jiǔ fēn zhòng lī.
(張千云)稟爺，那劉安住下在牢里發(fā)起病來(lái)，有八九分重哩。
bāo dài zhì yún tiān yǒu bù cè fēng yún, rén yǒu dàn xī huò fú: nà xiǎo sī qià cái wú bìng, zěn shēng xià zài láo lǐ biàn yǒu bìng?
(包待制云)天有不測風(fēng)云，人有旦夕禍福：那小廝恰才無(wú)病，怎生下在牢里便有??？
zhāng qiān nǐ zài qù kàn lái.
張千你再去看來(lái)。
zhāng qiān bào, yún bìng chóng jiǔ fēn le yě.
(張千報，云)病重九分了也。
bāo dài zhì yún, nǐ zài kàn yún.
(包待制云)，你再看云。
zhāng qiān yòu bào, yún liú ān zhù tài yáng xué bèi tā wù suǒ shāng, guān yǒu qīng zǐ hén kě yàn, shì gè pò shāng fēng de bìng zhèng, sǐ le yě.
(張千又報，云)劉安住太陽(yáng)穴被他物所傷，觀(guān)有青紫痕可驗，是個(gè)破傷風(fēng)的病癥，死了也。
chá dàn yún sǐ le, xiè tiān dì.
(搽旦云)死了，謝天地。
bāo dài zhì yún zěn me le zhè zhuāng shì?
(包待制云)怎么了這樁事？
rú jīn dào zuò le rén mìng, shì yuè zhòng le yě.
如今倒做了人命，事越重了也。
wù nà pó zǐ, nǐ yǔ liú ān zhù guān qīn me?
兀那婆子，你與劉安住關(guān)親么？
chá dàn yún ǎn bù qīn.
(搽旦云)俺不親。
bāo dài zhì yún nǐ ruò shì qīn ā, nǐ shì dà tā shì xiǎo, xiū dào sǐ le yí gè liú ān zhù, biàn sǐ le shí gè, zé shì wù shā zǐ sūn bù cháng mìng, zé fá xiē tóng nà shú
(包待制云)你若是親呵，你是大他是小，休道死了一個(gè)劉安住，便死了十個(gè)，則是誤殺子孫不償命，則罰些銅納贖；
ruò shì bù qīn ā.
若是不親呵。
dào bù de shā rén cháng mìng, qiàn zhài huán qián.
道不的殺人償命，欠債還錢(qián)。
tā shì gè bái shì rén, nǐ bù rèn tā bà le, què ná zhe shén xiē zhàng dǎ pò tā tóu, zuò le pò shāng fēng shēn sǐ.
他是各白世人，你不認他罷了，卻拿著(zhù)甚些仗打破他頭，做了破傷風(fēng)身死。
lǜ shàng shuō: ōu dǎ píng rén, yīn ér zhì sǐ zhě dǐ mìng.
律上說(shuō)：毆打平人，因而致死者抵命。
zhāng qiān jiāng jiā lái, jiā le zhè pó zǐ, tì liú ān zhù cháng mìng qù.
張千將枷來(lái)，枷了這婆子，替劉安住償命去。
chá dàn huāng kē, yún dà rén, jiǎ ruò yǒu xiē guān qīn, kě ráo de me?
(搽旦慌科，云)大人，假若有些關(guān)親，可饒的么？
bāo dài zhì yún shì qīn biàn bù cháng mìng.
(包待制云)是親便不償命。
chá dàn yún zhè děng, tā xū shì ǎn qīn zhí ér lī.
(搽旦云)這等，他須是俺親侄兒哩。
bāo dài zhì yún wù nà pó zǐ, liú ān zhù huó shí nǐ shuō bú shì, liú ān zhù sǐ le, kě jiù shuō shì.
(包待制云)兀那婆子，劉安住活時(shí)你說(shuō)不是，劉安住死了，可就說(shuō)是。
zhè guān fǔ dào yóu de nǐ nà?
這官府倒由的你那？
jì shuō shì qīn zhí ér, yǒu shèn me xiǎn zhèng?
既說(shuō)是親侄兒，有甚么顯證？
chá dàn yún dà rén, xiàn yǒu hé tóng wén shū zài cǐ.
(搽旦云)大人，現有合同文書(shū)在此。
bāo dài zhì cí yún zhè xiǎo sī běn shuō de dīng yī què èr, zhè pó zǐ shēng niǔ zuò chā sān cuò sì.
(包待制詞云)這小廝本說(shuō)的丁一確二，這婆子生扭做差三錯四。
wǒ yòng de gè xiǎo xiǎo jī guān, zǎo xián chū hé tóng wén zì.
我用的個(gè)小小機關(guān)，早嫌出合同文字。
wù nà pó zǐ, hé tóng wén shū yǒu yí yàng liǎng zhāng, zhǐ zhè yī zhāng, zěn zuò de hé tóng wén zì?
兀那婆子，合同文書(shū)有一樣兩張，只這一張，怎做的合同文字？
chá dàn yún dà rén, zhè lǐ hái yǒu yī zhāng.
(搽旦云)大人，這里還有一張。
bāo dài zhì yún jì rán hé tóng wén zì yǒu le yě, nǐ mǎi gè guān cái.
(包待制云)既然合同文字有了也，你買(mǎi)個(gè)棺材。
zàng mái liú ān zhù qù bà.
葬埋劉安住去罷。
chá dàn kòu tóu kē, yún suǒ shì xiè le dà rén.
(搽旦叩頭科，云)索是謝了大人。
bāo dài zhì yún zhāng qiān, jiāng liú ān zhù shī shǒu, tái zài dāng miàn, jiào tā kàn qù.
(包待制云)張千，將劉安住尸首，抬在當面，教他看去。
zhāng qiān lǐng zhèng mò shàng chá rì jiàn kē, yún ya!
(張千領(lǐng)正末上)(搽日見(jiàn)科，云)呀！
tā yuán lái bù céng sǐ.
他原來(lái)不曾死。
tā shì jiǎ de, bú shì liú ān zhù.
他是假的，不是劉安住。
bāo dài zhì yún liú ān zhù, bèi wǒ zhuàn chū zhè hé tóng wén shū lái le yě.
(包待制云)劉安住，被我賺出這合同文書(shū)來(lái)了也。
zhèng mò yún ruò fēi qīng tiān lǎo ye, wù de bù qū shā xiǎo rén yě!
(正末云)若非青天老爺，兀的不屈殺小人也！
bāo dài zhì yún liú ān zhù, nǐ huān xǐ me?
(包待制云)劉安住，你歡喜么？
zhèng mò yún kě zhī huān xǐ lī.
(正末云)可知歡喜哩。
bāo dài zhì yún wǒ gèng zhe nǐ dà huān xǐ lī.
(包待制云)我更著(zhù)你大歡喜哩。
zhāng qiān, sī fáng zhōng huàn chū nà zhāng bǐng yí lái zhě.
張千，司房中喚出那張秉彝來(lái)者。
zhāng bǐng yí shàng, jiàn zhèng mò bēi kē zhèng mò chàng tián shuǐ lìng wǒ zhǐ wèi rèn zǔ guī zōng, chí mián zǎo qǐ, dēng shān shè shuǐ, fǔ néng gōu dào tíng wéi.
(張秉彝上，見(jiàn)正末悲科)(正末唱)【甜水令】我只為認祖歸宗，遲眠早起，登山涉水，甫能勾到庭幃。
yòu shéi zhī bó mǔ wú qíng, shí fēn cāi jì, bǎi bān qū bī, zhí nèn de mìng yùn dī wēi.
又誰(shuí)知伯母無(wú)情，十分猜忌，百般驅逼，直恁的命運低微。
zhé guì lìng dìng dào shì sǐ bié shēng lí, yǔ ǎn nà zài yǎng diē niáng, yǒng méi gè xiāng jiàn zhī qī.
【折桂令】定道是死別生離，與俺那再養爹娘，永沒(méi)個(gè)相見(jiàn)之期。
xìng yù qīng guān, gāo tái míng jìng, fèi jìn xīn jī.
幸遇清官，高抬明鏡，費盡心機。
zhuàn chū le hé tóng de yī zhāng wén qì, cái xǔ wǒ mái zàng de zhè liǎng bà er gǔ shi.
賺出了合同的一張文契，才許我埋葬的這兩把兒骨殖。
jīn rì gè fù zǐ xiāng yī, ēn yì wú kuī, zǎo zé bù mí shī le bǎi shì zōng zhī, ǎn kě yě gǎn wàng wèi le nǐ zhè shí zài tí xié.
今日個(gè)父子相依，恩義無(wú)虧，早則不迷失了百世宗支，俺可也敢忘味了你這十載提攜。
bāo dài zhì yún zhè yī zhuāng gōng shì dōu wán bèi le yě.
(包待制云)這一樁公事都完備了也。
yī xíng rén guì zhe, tīng wǒ lǎo fū xià duàn.
一行人跪著(zhù)，聽(tīng)我老夫下斷。
cí yún shèng tiān zǐ fǔ shì ān mín, yóu jiā yì xiào zǐ shùn sūn.
(詞云)圣天子撫世安民，尤加意孝子順孫。
zhāng bǐng yí běn chǔ xiàn lìng, qī bìng zèng xián dé fū rén.
張秉彝本處縣令，妻并贈賢德夫人。
lǐ shè cháng shǎng yín bǎi liǎng, zhe nǚ fū zé rì chéng hūn.
李社長(cháng)賞銀百兩，著(zhù)女夫擇日成婚。
liú ān zhù lì xíng xiào dào, cì jìn shì guàn dài róng shēn.
劉安住力行孝道，賜進(jìn)士冠帶榮身。
jiāng fù mǔ zǔ yíng ān zàng, lì bēi jié xiǎn yào yōu hún.
將父母祖塋安葬，立碑碣顯耀幽魂。
liú tiān yàng méng lóng yǒu zuì, niàn nián lǎo réng zuò qí mín.
劉天樣朦朧有罪，念年老仍做耆民。
qī yáng shì běn dāng zhòng qiǎn, gū zhǔn shú tóng fá qiān jīn.
妻楊氏本當重譴，姑準贖銅罰千斤。
qí zhuì xù yuán fēi guā gé, xiàn jí shí zhú chū liú mén.
其贅婿元非瓜葛，限即時(shí)逐出劉門(mén)。
gèng jiē bǎng tōng xíng xiǎo yù, míng shì de wáng fǎ wú qīn.
更揭榜通行曉諭，明示的王法無(wú)親。
zhòng xiè kē zhèng mò chàng shuǐ xiān zǐ bǎ bái lán shān huàn le lǜ luó yī, dǐ duō shǎo yī jǔ chéng míng tiān xià zhī.
(眾謝科)(正末唱)【水仙子】把白襤衫換了綠羅衣，抵多少一舉成名天下知。
wéi shèn me huáng ēn bù qì gū hán bèi, shì gāo tiān yù lù chuí, shēng hé sǐ gòng dài róng huī.
為甚么皇恩不棄孤寒輩，似高天雨露垂，生和死共戴榮輝。
suī rán shì zhāng bǐng yí shí fēn rén dé, lǐ shè cháng yī shēng xìn yì, yě hé rú ǎn bó fù jiā yǒu xián qī.
雖然是張秉彝十分仁德，李社長(cháng)一生信義，也何如俺伯父家有賢妻。
tí mù liú ān zhù guī rèn zǔ dài zōng qīn zhèng míng bāo lóng tú zhì zhuàn hé tóng wén zì
題目劉安住歸認祖代宗親正名包龍圖智賺合同文字